نورد سرد چیست؟ فرایند انجام نورد سرد چیست؟ | مجله آسن

همانطور که در مقاله "نورد چیست" بیان کردیم که عملیات نورد با چه هدفی انجام می شود، در این مطلب می خواهیم یکی از روش های فرایند نورد یعنی نورد سرد را بطور کامل بررسی کنیم.

در پاسخ به این پرسش که نورد سرد چیست می توان گفت: نورد سرد به فرآیندی از فلزکاری اطلاق می شود که در آن فلز با استفاده از غلتک هایی در دمای اتاق و کمتر از دمای تبلور مجدد آن برای ایجاد یک شکل یا فرم خاص، نورد می شود. در طی فرآیند نورد سرد، فلز از طریق یک سری غلتک تغذیه می شود که به تدریج ضخامت را کاهش داده و طول مواد را افزایش می دهد. بر خلاف نورد گرم که برای نرم کردن فلز به گرما متکی است، نورد سرد برای رسیدن به شکل و ضخامت مورد نظر به فشار و اصطکاک متکی است. نورد سرد می تواند فلزی با سطح صاف تر و سازگارتر از نورد گرم تولید کند و همچنین می تواند فلزی با استحکام بالاتر و دقت ابعادی بهتر ایجاد کند.  با این حال، فلز نورد سرد می تواند انعطاف پذیری کمتری داشته باشد و بیشتر در معرض ترک خوردن نسبت به فلز نورد گرم باشد، و این فرآیند به طور کلی گران تر و وقت گیرتر از نورد گرم است.

فلزات شکل یافته با نورد سرد، معمولاً در محصولاتی استفاده می شود که دقت و کیفیت سطح مهم است.در واقع این تکنیک اغلب برای تولید ورق‌ها، میله‌ها و سایر اشکال فلزی که سطح صاف‌تر و استحکام بالاتری نسبت به فلز نورد گرم دارند، استفاده می‌شود. نورد سرد معمولاً در تولید طیف گسترده ای از محصولات از جمله قطعات خودرو، لوازم خانگی و سایر مصالح ساختمانی استفاده می شود. اگر نورد را شکل صنعتی و مدرن آهنگری قدیم بدانیم در می یابیم که بشر از زمان تمدن‌های باستانی بسیار دور تا کنون برای شکل‌دادن به فلزات از نورد استفاده می کرده است. به تدریج دانش و فناوری نورد در طول زمان ارتقا پیدا کرده است. هدف اصلی انواع نورد کاهش ضخامت  فولاد است. در ادامه این مقاله به صورت کامل این فرایند را بررسی می‌کنیم و تعریف دقیقی برای سؤال فولاد سرد نورد چیست ارائه می‌دهیم.

مقایسه نورد سردوگرم

با قیاس این دو شیوه نورد کردن می‌توانیم به‌صرفه‌ترین راه را انتخاب کنیم البته انتخاب هر کدام از این 2 روش به این بستگی دارد که چه محصولی را می خواهیم بسازیم. در ادامه از جهات مختلفی انواع نورد را بررسی کردیم:

• نورد گرم: در نورد گرم دمای فلز از دمای آن در هنگان تبلور مجدد بیشتر است. انعطاف‌پذیری فلز در حین نورد گرم بالاتر از نورد سرد است. رول غلتک‌های نورد گرم قطورتر هستند به همین دلیل فشار بیشتر روی فلز یا فولاد وارد می‌کنند و با سطح آن اصطکاک بیشتری دارند. از طرفی اصطکاک بیشتر به معنای این است که امکان تغییر شکل به‌وسیله نورد گرم محدودیتی ندارد. در نوردکاری گرم امکان تولید محصولاتی که ابعاد دقیق دارند وجود ندارد. ساخت محصولات فولادی که در ساخت‌وساز کاربرد دارند به صورت رایج با نورد گرم انجام می‌شود.
• نورد سرد: تولید مقاطع پر کاربردی که نیاز به ابعاد دقیقی دارند مانند تجهیزات لوازم‌خانگی، مبلمان فلزی، اجزای ساختاری هوافضا و برخی از قطعات خودرو با نورد سرد امکان‌پذیر است. نورد سرد میلگرد در واقع فرایند تولید میلگرد با نوردکاری سرد است. نوردکردن سرد این فرصت را فراهم می‌کند تا میلگردهایی با ظهاری زیبا، ابعاد دقیق و سختی بالا بسازیم. البته این خواص ارتقا یافته باعث شده تا مقاطعی که با نورد سرد تولید می‌شوند قیمت بیشتری داشته باشند. یکی از فاکتورهای تعیین قیمت میلگرد توجه به روش تولید آن است. برای دسترسی به قیمت میلگرد میلگرد درب کارخانه روشهای متنوعی وجود دارد. از روشهای مطمئنی که می توانید قیمت روز میلگرد را استعلام بگیرید مراجعه به وبسایت آسن یا تماس با کارشناسان حرفه ایی در لاین میلگرد است. با این اوصاف انتخاب بین محصولات نورد سردوگرم به بودجه پروژه بستگی دارد هر چند که برخی صنایع نیز تنها می توانند از محصولات خط نورد سرد استفاده کنند.
• دمای فرایند تولید: همانطور که از نام آنها پیداست، تفاوت اصلی بین نورد سرد و گرم دمایی است که فلز در آن تولبد می شود. تولید نورد سرد در دمای اتاق یا کمتر انجام می شود، در حالی که نورد گرم در دمای بالا و بالاتر از دمای تبلور مجدد فلز انجام می شود.
• هزینه:فرایند تولید نورد گرم عموماً مقرون به صرفه تر از نورد سرد است زیرا برای گرم کردن فلز به انرژی کمتری نیاز دارد و تجهیزات ساده تر هستند. با این حال، محصولات نهایی از نورد سرد به دلیل استحکام بالاتر و سطح صاف‌تر می‌توانند گران‌تر باشند.
• پیچیدگی فرایند: فرایند تولید نورد گرم عموماً ساده‌تر از نورد سرد است زیرا نیازی به عبور از غلتک‌ها ندارد. نورد سرد نیاز به دقت و کنترل بیشتری دارد واین ویژگی آن را به فرآیند پیچیده‌تری تبدیل می‌کند. فرایند تولید نورد سرد شامل عبور  از غلتک ها می شود و ورق های  نازک تر و قوی تر تولید می کند. نورد گرم فرآیندی سریع‌تر است و می‌تواند ورق‌های  ضخیم‌تر با سطح زبرتر تولید کند.
• محصول خروجی: محصولات نورد سرد معمولاً در مقایسه با محصولات نورد گرم، سطح صاف تر و یکدست تری دارند. این باعث می شود که آنها برای کاربردهایی که سطح صاف مهم است، مانند صنایع خودروسازی یا لوازم خانگی، مناسب تر باشند.
• استحکام و سختی: محصولات نورد سرد به طور کلی قوی تر و سخت تر از محصولات نورد گرم هستند. این به این دلیل است که فرآیند نورد سرد فلز را سخت می کند و آن را در برابر تغییر شکل مقاوم تر می کند.
• شکل و اندازه: محصولات نورد سرد را می توان در طیف وسیع تری از اشکال و اندازه ها نسبت به محصولات نورد گرم تولید کرد.

کاربرد نورد سرد

نورد سرد مزایای خاصی را به مقاطعی فلزی می‌دهد به همین دلیل کاربردهای آن هم گسترده‌تر است. با نوردکاری سرد می‌توان مقاطع مختلفی مانند ورق روغنی، ورق گالوانیزه، ورق شیروانی، ورق رنگی، ورق عرشه فولادی، انواع لوله و پروفیل و موارد بسیار دیگری را به صورت مستقیم یا غیرمستقیم تولید کرد. در ادامه نقش نورد سرد در برخی صنایع بزرگ را بررسی می‌کنیم:

• صنعت خودروسازی

ازآنجا که فولاد نورد سرد دارای مزایای اختصاصی مانند ابعاد دقیق، وزن اندک و با استحکام بالا است برای ساخت قطعاتی مثل اجزای شاسی و مقاطع ساختاری استفاده می‌شود تا باعث  بهبود راندمان سوخت و افزایش ایمنی شود.

• ساختمان‌سازی

برخی قطعات مهم سازه‌های معماری، فقط با نوردکاری سرد تولید می‌شوند مانند ورق‌ها، صفحات و مقاطع که همگی نقش بسیار مهمی در پروژه‌های ساختمانی دارند. این محصولات فولاد نورد سرد برای ساخت سقف، روکش، عناصر سازه‌ای و اجزای تزیینی کاربرد دارند.

• هوافضا و دفاع

صنعت هوافضا نیاز به تجهیزات دقیق و سبک‌وزنی دارد که مقاومت بالایی در برابر سایش و اصطکاک داشته باشند. این مزایا مختص محصولات فولادی و فلزی است که با نوردکاری سرد تولید می‌شوند مثل آلومینیوم و تیتانیوم که برای تولید قطعات هواپیما، قطعات موشک و تجهیزات دفاعی استفاده میگردند.

فرایند نورد سرد

نورد سرد عملیاتی برای تغییر شکل فلز است که در آن به حرارتی بیشتر از حرارت تبلور مجدد نیاز نداریم. لازم به ذکر است که تولید محصولات نورد سرد محدودیت‌های خاص خود را دارد از جمله می‌توان به مشکلاتی در شکل‌پذیری ماده و تعداد ایستگاه‌های ماشین نورد اشاره کرد. مراحل نورد سرد به ترتیب زیر است:

•          آماده‌سازی مواد
•          تغذیه مواد
•          نورد اولیه
•          نورد ثانویه
•          پرداخت
•          کنترل کیفیت
•          بسته‌بندی

نورد سرد با آماده ساخت مواد اولیه که ممکن است فلز یا آلیاژ باشد آغاز می‌شود. مواد اودلیه به طور رایج ورق یا کلاف فلزی هستند که درون دستگاه قرار میگیریند و از غاتک ها عبور می‌کنند. عبور مواد از دستگاه نورد ممکن است برای چندین بار رخ دهد تا شکل مطلوب به دست بیاید. بعد از ان عملیات های خاصی برای بررسی نهایی محصول انجام می‌شود و آن را روانه بستبندی کردن می‌کنند.

دستگاه نورد سرد

به دستگاه فرایند نورد، آسیاب هم گفته می‌شود. برای انجام نورد دستگاه‌های متعددی وجود دارد که شامل ماشین دوغلتکی، سه‌غلتکی، چهار غلتکی، آسیاب نورد خوشه‌ای و پیوسته می‌شود. دستگاه نورد هر ورق یا کلاف را از 50 تا 90 درصد کاهش ضخامت می‌دهد. دستگاه نورد سرد فلزات نازکتری تولید می‌کند که برای قوطی نوشیدنی یا پانل وسایل نقلیه سبک وزن، هواپیماهای سبک و … گاربرد دارند.

دستگاه‌های نورد سرد امروزه توسعه‌یافته و از سرعت تولید بالایی برخوردار هستند. کارخانه‌های مدرنی که خط‌نورد سرد دارند می‌توانند ورق‌های فلز را با سرعت حداکثر ۴ متر بر ثانیه غلت بدهند.

جمع‌بندی

نورد سرد فولاد از رایج‌ترین عملیات های نورد است که محصولات حاصل از آن در طیف وسیعی از صنایع گوناگون استفاده می‌شود. نورد سرد باعث ارتقای ماده اولیه می‌شود و آن را سخت‌تر می‌کند تا بتواند در مقابل فشار مقاوم‌تر عمل کند. عمده تفاوت محصولات نورد سرد و گرم مربوط به دمای تبلور مجدد است که در نورد سرد این دما کمتر است و به همین دلیل مقاطع نورد سرد انعطاف کمتری دارند اما ظاهرشان زیباتر است.

نورد سرد چیست، پرسش اساسی بود که ما را به سمت نوشتن این مطلب سوق داد اگر سؤال دیگر در ذهن شما دررابطه‌با نورد سرد وجود دارد می‌توانید آن را در بخش نظرات منتشر کنید.

 

 

سؤالات متداول

 

1-    نورد ورق چیست؟

فرایند نورد ورق وقتی است که عملیات نورد بدون تغییر عرض مواد، ضخامت آنها را ماهش و طول را افزایش می‌دهد.

2-    نورد میلگرد چیست؟

فرایند نورد وقتی برای ساخت میلگرد مرود استفاده قرار بگیرد، نورد میلگرد نامیده می‌شود.

3-    اجزای دستگاه نورد شامل چه چیزهایی می‌شود؟

اجزای این دستگاه شامل قفسه نورد، غلتک‌ها، یاتاقان‌ها، محفظه محافظت از یاتاقان‌ها، نیرومحرکه حرکت، غلتک‌ها، تجهیزات مکانیکی و الکتریکی برای کنترل و تنظیم نیرو و سرعت دورانی غلتک‌ها می‌شود.