تفاوت گندله و آهن اسفنجی

فولاد از سنگ آهن تولید می‌شود، اما طی عملیات های مختلفی در نهایت می‌تواند برای ساخت مقاطع فولادی مورد استفاده قرار بگیرد. طی فرآیند تولید فولاد به محصول نهایی، از محصولاتی مانند آهن اسفنجی، گندله، شمش، بیلت و.. استفاده می‌شود که معمولاً هر کدام کاربردهای خاص خود را دارند و دارای تفاوت‌هایی با یکدیگر هستند. در این مقاله قصدمان این است تفاوت گندله و آهن اسفنجی را به عنوان دو محصول ابتدایی در زنجیره فولاد مورد بررسی قرار دهیم.

 

تفاوت گندله و آهن اسفنجی از لحاظ روش تولید

همانطور که در مقالات پیشین در خصوص ماهیت و نحوه تولید آهن اسفنجی و گندله توضیح داده شد، تولید گندله یک مرحله قبل از تولید آهن اسفنجی انجام خواهد شد. جهت ساخت گندله آهن فرآیندهای مختلفی صورت میگیرد؛ در این فرآیندها عملیات ذوب صورت نمی گیرد و به وسیله غلتاندن ذرات ریز مرطوب، گلوله‌های توپی شکل سنگی ایجاد می‌شود که گندله نامیده می‌شود. این پروسه می‌تواند به وسیله دستگاه مخصوص این کار، به صورت استوانه‌ای و یا دیسکی انجام شود. در اصل می‌توان گفت مهمترین تفاوت گندله و آهن اسفنجی همین است. گندله ماده اولیه برای ساخت آهن اسفنجی و... بوده که در نهایت می‌تواند به فولاد تبدیل شود و در بسیاری از صنایع و پروژه‎های ساختمانی مورد استفاده قرار گیرد. برای ساخت گندله از مواد افزودنی مانند سیمان، آب، آهک، شیر آهک و... استفاده می‌شود. مراحل بعدی برای ساخت گندله به صورت زیر است:

• خشک‌سازی

• پیش گرم کردن

• سوزاندن ( 1350 درجه سانتی‌گراد)

• و آخرین مرحله، مرحله سرد کردن است.

در نهایت می‌توان از گندله، آهن اسفنجی را تولید کرد. در فرآیندهای بعدی، آهن اسفنجی باید در کوره ذوب قرار بگیرد تا بتواند به شمش یا همان بیلت تبدیل شود. شمش در اصل، ماده اولیه تولید بسیاری از مقاطع فولادی مانند میلگرد است.

تفاوت گندله و آهن اسفنجی از لحاظ کاربرد

گندله همان‌طور که گفته شد، گندله به عنوان ماده اولیه برای کوره‌های احیا مستقیم و کوره های بلند کاربرد دارد تا بتوان از آن، آهن اسفنجی تولید کرد. اما اگر بخواهیم نگاهی به کاربردهای آهن اسفنجی داشته باشیم باید به این موضوع اشاره کنیم که از آهن اسفنجی برای فولاد فرآوری شده و یا حتی ساخت آهن فرفوژه می‌توان استفاده کرد. اگر آهن اسفنجی در کوره القایی ساخته شده باشد، کاربرد آن وسیع‌تر است؛ چرا که به این صورت می‌توان آهن اسفنجی را جایگزین آهن قراضه کرد.

 

تفاوت گندله و آهن اسفنجی از لحاظ قیمت

با توجه به موارد استفاده و کاربرد آهن اسفنجی، قیمت این محصول اهمیت زیادی پیدا کرده است. نکته مورد توجه در تعیین قیمت آهن اسفنجی این است که کارخانه تولید کننده آن محصول را بشناسید؛ چرا که معمولا هرکدام برای محصولات خود، یک قیمت متفاوت در نظر می‌گیرند این نکته را هم اضافه کنیم که در قیمت آهن اسفنجی پارامترهای مختلفی تاثیرگذار هستند که از مهمترین آن‌ها می‌توان به بهای آهن در بازار جهانی اشاره کرد. علاوه بر این، نوسانات داخلی بازار هم باعث صعودی و نزولی شدن روند آهن اسفنجی خواهند شد. در ادامه آنالیز گندله و سنگ آهن از دو کاخانه تولید کننده را بررسی می کنیم.

 

آنالیز آهن اسفنجی کارخانه ذوب آهن اصفهان

 

Component	Production Range
Fe (total)	87-90%
Fe (Metallization)	88-91%
Fe (Metal)	80-83%
C	1.0-2.0%
S	0.005-0.01%
P	0.03-0.05%
SiO2	2.5-3.5%
Al2O3	0.4-0.6%
CaO	-
MgO	-
Bulk Density	-
Sizing	5-18 Min 91%

 

آنالیز گندله کارخانه جهان فولاد سیرجان

 

Element	Result	Remark
Fe (total)	65%	Min
Feo	1%	Max
SiO2	4%	Max
Cao	0.7%	Max
P	0.05%	Max
S	0.08%	Max
Al2O3	0.07%	Max
CCS	250 Kg/Pellet	Min
Tumble Index	95%	Min
Abrasion Index	4%	Max
Prosity	19-24%	-
size	16mm Max 4%< 9-16mm Min 90% 9mm Max 6%>	Max-min
Mgo	0.4%	-

 

از دیگر تفاوت گندله و آهن اسنفجی می توان به فرق میزان عیار آهن بین این دو محصول اشاره کرد. عیار آهن گندله در حدود 67 درصد می باشد؛ در صورتی که عیار مربوط به آهن اسفنجی بیشتر از 84 درصد خواهد بود.

گندله به راحتی می تواند نگهداری و حمل شود و از استحکام بالایی برخودار است در حالی که این محصول به دلیل خاصیت خود اشتعالی نمی تواند در محیط باز انبار شود و حمل آن نیز تحت شرایط خاص و کنترل شده باید صورت گیرد. به همین دلیل عموماً  آهن اسفنجی به بریکت تبدیل می شود که مزایای بیشتری نسبت به این محصول خواهد داشت.