وزن میلگرد را چگونه محاسبه کنیم؟

یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که در هر پروژه عمرانی باید به آن توجه شود، محاسبه وزن میلگرد مورد استفاده است. همانطور که اطلاع دارید، میلگرد یکی از مهم‌ترین مصالح ساختمانی در زمینه استحکام سازه محسوب می‌شود. به همین دلیل باید دارای وزن مناسب با پروژه مورد اجرا باشد. اما محاسبه وزن میلگرد چگونه انجام می‌شود؟ یک میلگرد استاندارد از نظر وزنی را چگونه تشخیص دهیم؟ در ادامه مطلب به بررسی جامع این موضوع خواهیم پرداخت.

 

محاسبه وزن میلگرد چه اهمیتی دارد؟

همانطور که می‌دانید کشور ما، روی کمربند زلزله و گسل‌های فعال زیادی قرار دارد. در دهه‌های اخیر هم ایران شاهد زلزله‌های مخرب زیادی بوده است. به همین دلیل رعایت استانداردها و اصول ساخت و ساز در صنعت ساختمانی اهمیت زیادی پیدا کرده است.

وقتی زلزله اتفاق می‌افتد، اشکال مختلف نیرو به سازه وارد می‌شود. در این حالت مصالح سنتی و بتن به تنهایی قادر به تحمل بار ساختمان و فشار زلزله نیستند. اینجاست که نقش و اهمیت اسکلت ساختمان و استفاده از میلگرد مشخص می‌شود. البته میلگرد باید وزن مشخصی داشته باشد. گاهی برخی تولیدکنندگان با همکاری دلالان، اقدام به تولید میلگرد با وزن کمتر از استاندارد می‌کنند. شاید دلیل این امر در ظاهر کاهش قیمت میلگرد باشد، اما ممکن است آسیب زیادی به سازه وارد کند.

با توجه به مسائلی که مطرح شد، آگاهی از نحوه محاسبه وزن میلگرد اهمیت زیادی دارد. مخصوصاً وزن مقطع باید به صورت دقیق محاسبه شود. چرا که چگالی فولاد در هر حالتی یکسان است. در این حالت وقتی وزن مقطع مورد نظر پایین‌تر از استاندارد باشد، نشان از غیراصولی بودن آن دارد. همین موضوع باعث بروز اشتباهاتی در محاسبات مهندس عمران ساختمان خواهد شد. از طرف دیگر این نکته را هم در نظر داشته باشید که وزن میلگرد، تاثیر مستقیمی روی قیمت آن خواهد گذاشت.

بررسی نحوه محاسبه وزن میلگرد با استفاده از جداول استاندارد

در ایران برخی از استانداردهای محاسبه وزن میلگرد در جداول خاصی تعریف شده‌اند. برخی از مهم‌ترین استانداردهای مورد استفاده در ایران عبارتند از استاندارد ۳۱۳۲ ISNO ایران، استاندارد ۴۴۴۹ BS بریتانیا و استاندارد ۵۷۸۱ GOST روسیه. در این میان استاندارد ۵۷۸۱ روسیه قدیمی‌ترین استاندارد محاسبه وزن میلگرد در ایران شناخته می‌شود.

در هر کدام از استانداردهای ذکرشده، جداولی برای تعیین وزن میلگردهای مختلف طراحی شده‌اند. به این ترتیب هر میلگرد باید با وزن ذکرشده در این جداول همخوانی داشته باشد. در جداول استانداردهای فوق، وزن هر میلگرد در واحد متر درج شده است. با استفاده از وزن مربوط به هر سایز و ضرب آن در طول شاخه، می‌توان وزن آن میلگرد را محاسبه کرد.

جدول وزنی اعلام‌شده توسط کارخانه چه اهمیتی دارد؟

اغلب کارخانه‌های تولید میلگرد در ایران، جدول وزنی میلگردهای خود را در اختیار مشتریان قرار می‌دهند. در این جدول علاوه‌بر وزن انواع میلگردهای تولیدشده توسط کارخانه، استاندارد ساخت میلگرد هم مشخص شده است. این جدول از نظر ظاهری شباهت زیادی به جداول وزنی استاندارد دارد.

این نکته را به یاد داشته باشید که وزن میلگرد در هر کارخانه با دیگری متفاوت است. به همین دلیل فقط تمرکز خود را روی وزن میلگرد نگذارید. به ساخت و کیفیت میلگرد هم توجه داشته باشید. با توجه به کیفیت و وزن میلگرد، می‌توانید بهترین گزینه را انتخاب کنید.

معرفی بهترین روش‌های محاسبه وزن میلگرد

برای اینکه وزن دقیق میلگرد را محاسبه کنید، باید روش‌های خاصی را یاد بگیرید. در ادامه با برخی از مهم‌ترین و بهترین روش‌های محاسبه وزن انواع میلگرد آشنا خواهید شد.

۱. روش استفاده از فرمول محاسبه وزن میلگرد

در این روش برای محاسبه وزن انواع میلگرد از دو فرمول مشخص استفاده می‌شود. این فرمول‌ها مورد تائید پیمانکاران و مهندسین قرار گرفته است. یکی از این دو فرمول با اصطلاح فرمول کارگاهی شناخته می‌شود. منظور از فرمول کارگاهی چیست؟

فرمول کارگاهی یک فرمول تجربی است و در اثر استفاده افراد متخصص در زمینه ساخت و ساز جامعیت پیدا کرده است. این فرمول عبارت است از:

 

همانطور که گفتیم این فرمول در کارگاه‌های ساختمانی و در اثر تجربه کارکنان به دست آمده است. فرمول کارگاهی یکی از سریع‌ترین و ساده‌ترین روش‌های دستیابی به وزن میلگرد محسوب می‌شود. برای محاسبه وزن میلگرد از طریق فرمول کارگاهی به قطر و طول میلگرد احتیاج دارید.

۲. روش استفاده از جدول وزنی استاندارد

استفاده از این جدول را می‌توان دقیق‌ترین روش محاسبه وزن انواع میلگرد دانست. جدول وزن میلگرد استاندارد که با عنوان جدول اشتال هم شناخته می‌شود، کار محاسبه وزن را بسیار دقیق‌تر پیش می‌برد. جدول اشتال یک جدول استاندارد وزنی است که با استاندارد DIN آلمان همخوانی دارد.

 

در جدول اشتال مواردی، مثل وزن مخصوص میلگرد در هر متر و مساحت سطح مقطع مشخص شده‌اند. اولین قدم در استفاده از این جدول، مراجعه به بخش ستون مساحت است. در این ستون باید به دنبال عددی بگردید که مساوی یا بزرگ‌تر از مساحت میلگرد شما باشد. به این ترتیب می‌توانید گرید میلگرد خود را محاسبه کنید.

۳. روش استفاده از جدول وزن تولیدکنندگان

همانطور که می‌دانید تولیدکنندگان میلگرد در ایران، موظف به تولید میلگرد بر اساس استانداردهای تعیین‌شده هستند. با این اوصاف ممکن است وزن میلگرد در کارخانه‌های مختلف با یکدیگر متفاوت باشد. چرا که هر کدام از کارخانه‌ها، جدول وزنی مخصوص خود را دارند. به همین دلیل استفاده از جدول وزن تولیدکنندگان، اطلاعات مفیدی در زمینه محاسبه وزن میلگرد در اختیار شما قرار می‌دهد.

بررسی صحت ادعای فروشنده میلگرد با ۳ روش خاص

به هر حال فروشنده یا تولیدکننده میلگرد، ادعایی را در خصوص وزن میلگرد دارد. شما می‌توانید با استفاده از چند روش ساده، این ادعا را مورد بررسی قرار دهید و از صحت آن مطمئن شوید. در ادامه با ۳ روش ساده این کار آشنا می‌شوید.

۱. دریافت نمونه از فروشنده

اولین روش این است که یک نمونه کوچک از فروشنده دریافت کنید. حالا نوبت به وزن کردن این نمونه کوچک و همچنین اندازه‌گیری طول آن می‌رسد. با تقسیم وزن نمونه بر طول آن، وزن هر متر از میلگرد محاسبه خواهد شد. همچنین می‌توانید عدد به‌دست آمده را در جداول استاندارد محاسبه وزن میلگرد مورد بررسی قرار دهید.

۲. استفاده از عدد ۱۶۲

یکی از سریع‌ترین فرمول‌های محاسبه وزن میلگرد به ازای هر متر است که توسط سازمان ملی استاندارد ایران هم تائید شده است. این فرمول را در بخش‌های قبلی مورد بررسی قرار دادیم. دقت داشته باشید که وزن هر متر از میلگرد مدنظر، نباید با عدد به‌دست آمده در این فرمول تفاوت زیادی داشته باشد.

۳. استفاده از وزن مخصوص فولاد

یکی از قدیمی‌ترین روش‌های محاسبه وزن میلگرد است که از استاندارد آلمانی DIN بهره گرفته می‌شود. در این فرمول وزن میلگرد بر اساس متراژ مورد نیاز محاسبه می‌شود که کار را بسیار ساده‌تر می‌کند.

جمع بندی

وزن میلگرد اهمیت زیادی در استحکام سازه دارد و به همین دلیل محاسبه وزن میلگرد باید جدی گرفته شود. برای محاسبه وزن انواع میلگرد، روش‌ها و فرمول‌های زیادی وجود دارد. با استفاده از این فرمول‌ها و جداول استاندارد، خیلی ساده می‌توان میلگرد استاندارد را از متفرقه تشخیص داد. این موضوع اهمیت زیادی دارد؛ چرا که اگر وزن میلگرد غیراستاندارد باشد، مشکلات زیادی برای سازه ایجاد خواهد شد. در صورت وجود ابهام یا سوال درباره محاسبه وزن میلگرد و روش‌های اندازه گیری آن با کارشناسان وب‌سایت آسن در تماس باشید.