تفاوت نبشی پرسی و فابریک در چیست؟

 

 

 

 

نبشی‌ها از جمله مقاطع فولادی پرکاربرد در صنعت ساختمان‌سازی و دیگر صنایع هستند که در دو نوع نبشی پرسی و فابریک تولید می‌شوند. تفاوت نبشی پرسی و فابریک نه تنها در فرآیند تولید آن‌ها بلکه در ویژگی‌های مکانیکی و کاربردهای هر یک نیز قابل توجه است. در این مقاله به بررسی این تفاوت‌ها پرداخته و ویژگی‌های هر نوع نبشی را از جنبه‌های مختلف مورد تحلیل قرار می‌دهیم. نبشی پرسی از ورق‌های فولادی به‌وسیله فرآیند نورد سرد ساخته می‌شود، در حالی که نبشی فابریک با استفاده از شمش فولادی و فرآیند نورد گرم تولید می‌شود. این تفاوت‌ها تأثیر زیادی بر کیفیت، مقاومت و هزینه نهایی این مقاطع دارند. به علاوه، کاربردهای هر یک از این نوع نبشی‌ها در ساخت سازه‌های مختلف، متفاوت است. در ادامه، به جزئیات بیشتری در مورد نبشی فابریک چیست و نبشی پرسی چیست خواهیم پرداخت.

 

نقش نبشی در ساخت سازه‌های ساختمانی

 

نبشی یکی از مقاطع فولادی اساسی در سازه‌های فلزی است که به دلیل شکل خاص خود (L شکل) برای اتصالات سازه‌ای کاربرد فراوانی دارد. درک تفاوت نبشی پرسی و فابریک و ویژگی‌های هر یک، برای انتخاب صحیح مقاطع فولادی در پروژه‌های ساختمانی ضروری است.

 

1- کاربرد نبشی‌ها در اتصالات

 

نبشی‌ها معمولاً برای اتصال دو سطح عمود بر هم، مانند وصل‌کردن تیرآهن به ستون، اتصال ستون‌ها به شالوده، و ساخت سازه‌های نگهدارنده استفاده می‌شوند. این مقاطع در اتصالات مختلف مانند خرپاها، آسانسورها و حتی تولید قالب‌های صنعتی و قطعات مبلمان نیز به کار می‌روند. انتخاب نوع نبشی بسته به شرایط بارگذاری و نیاز سازه متفاوت است.

 

2- تفاوت نبشی پرسی و فابریک

 

نبشی فابریک، که از نورد گرم شمش فولادی تولید می‌شود، خواص مکانیکی مطلوب‌تری دارد و در پروژه‌های با بار سنگین و نیاز به مقاومت بالا استفاده می‌شود. در مقابل، نبشی پرسی از خم‌کردن ورق فولادی و نورد سرد تولید می‌شود و در پروژه‌های با وزن سبک‌تر و نیاز به دقت ابعادی بالا به‌صرفه‌تر است.

 

3- انتخاب صحیح برای بهینه‌سازی پروژه

 

آگاهی از تفاوت نبشی پرسی و فابریک به مهندسان و مشاوران کمک می‌کند تا تصمیمات بهتری در انتخاب مصالح برای پروژه‌های ساختمانی اتخاذ کنند. انتخاب مناسب نوع نبشی می‌تواند از بروز خسارات ناشی از ضعف اتصالات و شکست سازه‌ای جلوگیری کند. همچنین، در کنار انتخاب نبشی، آگاهی از عواملی همچون قیمت میلگرد امیرکبیر نیز می‌تواند تأثیر بسزایی در بهینه‌سازی هزینه‌ها و اجرای صحیح پروژه‌ها داشته باشد. به‌این‌ترتیب، انتخاب دقیق مصالح، نه‌تنها به افزایش کیفیت سازه کمک می‌کند، بلکه از نظر اقتصادی نیز به صرفه خواهد بود.

 

نبشی پرسی چیست؟

 

نبشی پرسی مقطعی فولادی است که از خم کردن ورق‌های فولادی در فرآیند نورد سرد تولید می‌شود. در این روش، ورق‌ها تحت فشار دستگاه رول‌فرمینگ قرار گرفته و به شکل L درمی‌آیند. از ویژگی‌های مهم نبشی پرسی این است که در فرآیند تولید آن هیچ حرارتی اعمال نمی‌شود و معمولاً ضخامت آن‌ها از ۶ میلی‌متر بیشتر نیست. مقاومت مکانیکی نبشی پرسی نسبت به نوع فابریک کمتر است، اما مزیت‌هایی چون کاهش وزن و امکان تغییر ضخامت در مراحل تولید را دارد. این نوع نبشی معمولاً در پروژه‌هایی با بار کمتری استفاده می‌شود و هزینه پایین‌تری دارد. فرآیند تولید این نوع نبشی با واژه «پرسی» به معنای فشرده‌سازی یا اعمال فشار مرتبط است.

 

نبشی فابریک چیست؟

 

نبشی فابریک مقطعی فولادی است که از طریق نورد گرم و با استفاده از شمش فولادی تولید می‌شود. در این فرآیند، شمش فولادی در کوره‌های داغ قرار گرفته و از میان غلتک‌ها عبور داده می‌شود تا به شکل نبشی درآید. این نوع نبشی به دلیل استفاده از نورد گرم و ساختار یکپارچه، استحکام و چقرمگی بالاتری نسبت به نبشی پرسی دارد. نبشی فابریک معمولاً در پروژه‌هایی که نیاز به مقاومت بالا دارند، مانند سازه‌های سنگین، استفاده می‌شود. این نوع نبشی از لحاظ خواص مکانیکی و ظاهر، کیفیت بالاتری دارد و در شرایطی که نیاز به استحکام زیاد است، گزینه بهتری محسوب می‌شود.

 

1- تفاوت در نحوۀ تولید نبشی‌ها

 

یکی از اصلی‌ترین موارد تفاوت نبشی پرسی و فابریک در روش ساخت آن‌ها نهفته است. این تفاوت‌ها از همان مرحله تولید آغاز شده و تأثیر زیادی بر کیفیت، کاربرد و قیمت نهایی محصول دارد.

 

نحوه تولید نبشی پرسی چیست؟

 

نبشی پرسی طی فرآیند نورد سرد تولید می‌شود. ماده اولیه آن ورق‌های فولادی هستند که با استفاده از دستگاه رول فرمینگ به شکل L خم می‌شوند. این نوع نبشی معمولاً به دلیل فرآیند ساخت، از کیفیت پایین‌تری نسبت به نبشی فابریک برخوردار است.

 

نحوه تولید نبشی فابریک چیست؟

 

نبشی فابریک با استفاده از شمش فولادی و از طریق نورد گرم تولید می‌شود. در این فرآیند، نبشی‌ها به صورت مستقیم و بدون نیاز به خم کردن ورق‌ها به شکل نهایی می‌رسند. به همین دلیل، این نوع نبشی از نظر کیفیت و استحکام، برتری دارد.

 

به دلیل تفاوت در روش تولید، نبشی پرسی و فابریک در برابر نیروهای فشاری، کششی و خمشی رفتارهای متفاوتی دارند. انتخاب بین این دو نوع نبشی برای پروژه‌های مختلف بستگی به نیازهای فنی و ساختاری دارد. این تفاوت‌ها تأثیر زیادی در انتخاب مناسب برای پروژه‌های ساختمانی دارند و به افراد فعال در صنعت ساختمان‌سازی کمک می‌کنند تا تصمیمات درستی بگیرند. همچنین، مانند قیمت میلگرد که تأثیر زیادی در انتخاب مصالح دارد، تفاوت‌های فنی نبشی‌ها نیز می‌تواند تأثیر زیادی در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی پروژه‌ها داشته باشد.

 

2- تفاوت نبشی پرسی و فابریک در مواد اولیه

 

یکی از مهم‌ترین فاکتورها در تحلیل تفاوت نبشی پرسی و فابریک، نوع مواد اولیه به‌کاررفته در تولید این مقاطع فولادی است. شناخت دقیق از اینکه نبشی فابریک چیست و نبشی پرسی چیست، بدون درک تفاوت در جنس و خواص متالورژیکی مواد اولیه، امکان‌پذیر نخواهد بود.

 

·         نبشی آلومینیومی

 

نبشی‌های آلومینیومی به دلیل وزن سبک و مقاومت بالا در برابر خوردگی، در صنایع خاصی کاربرد دارند. این مقاطع معمولاً در تأسیسات برق فشار قوی و دکل‌های مخابراتی استفاده می‌شوند. از آن‌جا که این نوع نبشی‌ها معمولاً به‌صورت پرسی تولید می‌شوند، مناسب پروژه‌هایی هستند که نیاز به تحمل بارهای سنگین ندارند و کاربرد آن‌ها بیشتر در محیط‌های کم‌تنش است.

 

·         نبشی گالوانیزه

 

نبشی‌های گالوانیزه پس از تولید، یک لایه روی (Zn) جهت محافظت در برابر زنگ‌زدگی به سطح فولاد اضافه می‌شود. این فرآیند گالوانیزاسیون معمولاً به‌صورت غوطه‌وری گرم یا الکترولیز انجام می‌پذیرد. بیشتر نبشی‌های گالوانیزه به‌صورت پرسی تولید می‌شوند و به‌دلیل پوشش محافظ ضد خوردگی، معمولاً قیمت بالاتری نسبت به نمونه‌های معمولی دارند. این نوع نبشی‌ها در پروژه‌هایی که نیاز به محافظت در برابر شرایط جوی و خوردگی دارند، کاربرد دارند.

 

·         نبشی استیل (ضدزنگ)

 

نبشی‌های استیل از فولاد ضدزنگ تولید می‌شوند و به‌دلیل خواص خاص خود، برای کاربردهایی که نیاز به مقاومت بالا در برابر خوردگی دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرند. این نوع نبشی‌ها معمولاً به‌صورت فابریک تولید می‌شوند، زیرا خاصیت ارتجاعی ورق‌های استیل فرآیند پرسی‌سازی را دشوار می‌کند. نبشی‌های استیل به‌ویژه در صنایع غذایی، دارویی و پروژه‌هایی با الزامات بهداشتی استفاده می‌شوند.

 

3- تفاوت نبشی‌ها از لحاظ شکل ظاهری

 

در بررسی تفاوت نبشی پرسی و فابریک، شکل ظاهری آن‌ها نقش بسزایی دارد. نبشی‌ها در انواع بال مساوی (V شکل) و بال نامساوی (L شکل) تولید می‌شوند و تفاوت‌های قابل توجهی از لحاظ دقت و نحوه ساخت دارند.

 

·         زاویه و دقت

 

نبشی پرسی معمولاً به‌دلیل فرآیند خم‌کاری ورق فولادی، زاویه بیرونی کمی منحنی و غیردقیق دارد. این در حالی است که نبشی فابریک، با استفاده از نورد گرم، زاویه بیرونی دقیقاً قائم و ۹۰ درجه دارد. این تفاوت، یکی از نشانه‌های اصلی تمایز این دو نوع نبشی است.

 

·         نوع بال

 

نبشی پرسی معمولاً در نوع بال مساوی تولید می‌شود، زیرا فرآیند تولید آن محدودیت‌هایی در ایجاد بال‌های نامساوی دارد. در مقابل، نبشی فابریک می‌تواند در هر دو نوع بال مساوی و نامساوی تولید شود.

 

·         ضخامت

 

نبشی پرسی معمولاً دارای ضخامت کمتری از ۶ میلی‌متر است، زیرا در فرآیند نورد سرد، امکان شکل‌دهی به ورق‌های ضخیم‌تر وجود ندارد. اما نبشی فابریک می‌تواند در ابعاد و ضخامت‌های مختلف تولید شود.

 

با این تفاصیل، شناخت تفاوت‌های ظاهری این دو نوع نبشی به مهندسان کمک می‌کند تا انتخاب بهتری در پروژه‌های ساخت‌وساز داشته باشند.

 

کاربردهای مختلف نبشی

 

در ادامه بررسی جامع تفاوت نبشی پرسی و فابریک، توجه به زمینه‌های کاربردی این دو مقطع فولادی اهمیت ویژه‌ای دارد. انتخاب نوع نبشی بر اساس محل استفاده، شرایط بارگذاری و ویژگی‌های مکانیکی مورد انتظار صورت می‌پذیرد. درک صحیح از اینکه نبشی پرسی چیست و نبشی فابریک چیست، موجب می‌شود مهندسان و طراحان سازه بتوانند گزینه‌ای متناسب با نیاز پروژه خود انتخاب نمایند. نبشی‌ها به‌طور کلی در ساختارهای فلزی گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرند. از جمله مهم‌ترین کاربردهای آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

 

·         اجرای انواع اتصالات صلب و نیم‌صلب در سازه‌ها

 

·         استفاده در ساخت ستون‌ها و خرپاهای فلزی

 

·         کاربرد در ایجاد چارچوب‌های نگهدارنده برای سازه‌های سبک و سنگین

 

·         نقش مؤثر در ساخت و نصب اتاقک آسانسور و سایر اجزای متحرک سازه‌ای

 

·         اتصال تیرآهن به اعضای باربر، به‌ویژه در بخش‌های تقویتی سازه

 

در تمامی کاربردهای فوق، تفاوت نبشی پرسی و فابریک از نظر کیفیت ساخت، دقت در ابعاد، تحمل بار و شیوه تولید می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای داشته باشد. به‌عنوان نمونه، در پروژه‌هایی که دقت بالا در ابعاد و مقاومت مکانیکی اهمیت دارد، انتخاب صحیح میان اینکه نبشی فابریک چیست و نبشی پرسی چیست، سبب افزایش ضریب ایمنی سازه خواهد شد.

 

 

 

نبشی سپری چیست؟

 

پروفیل سپری، که به‌دلیل شکل مقطع عرضی خود به T شکل نیز شناخته می‌شود، ویژگی‌هایی متفاوت از نبشی دارد. این مقطع شامل یک جان عمودی است که بر قاعده‌ای افقی عمود قرار گرفته و بیشتر در سازه‌هایی با نیاز به تحمل بار در یک جهت خاص استفاده می‌شود. برخلاف نبشی، سپری‌ها معمولاً دارای مقاومت خمشی کمتری هستند و در بخش‌هایی از سازه که بارگذاری سنگین ندارند، به‌کار می‌روند. سپری‌ها نیز مانند نبشی‌ها در دو نوع فابریک و پرسی تولید می‌شوند. سپری فابریک از نورد گرم شمش فولادی تولید شده، در حالی که سپری پرسی از نورد سرد ورق فلزی ساخته می‌شود. این مشابهت در فرآیند تولید به درک بهتر تفاوت نبشی پرسی و فابریک کمک می‌کند. بنابراین، آگاهی از تفاوت‌ها، مهندسان را قادر می‌سازد تا انتخاب بهتری برای سازه‌ها داشته باشند.

 

جمع‌بندی

 

بررسی دقیق مقاطع فولادی مورد استفاده در صنعت ساختمان‌سازی، یکی از الزامات اصلی در جهت ارتقاء کیفیت سازه و بهینه‌سازی مصرف مصالح محسوب می‌شود. نبشی‌ها به‌عنوان یکی از پرکاربردترین پروفیل‌های فلزی، در پروژه‌های مختلف عمرانی، صنعتی و زیرساختی نقشی اساسی ایفا می‌کنند. شناخت این مقطع و پاسخ به پرسش‌هایی نظیر «نبشی فابریک چیست» یا «نبشی پرسی چیست»، مسیر درستی برای انتخاب مصالح مناسب در پروژه‌ها خواهد گشود. در نگاه نخست، ممکن است بسیاری از نبشی‌ها مشابه به نظر برسند؛ اما در حقیقت، تفاوت نبشی پرسی و فابریک در فرآیند تولید، خصوصیات مکانیکی و حتی نحوه عملکرد آن‌ها در ساختار سازه‌ای، کاملاً مشهود است.

 

سؤالات متداول

 

1- تشخیص نبشی از ظاهر آن چگونه انجام می‌شود؟

 

با دقت در زوایای بیرونی می‌توان تفاوت نبشی پرسی و فابریک را تشخیص داد؛ نوع پرسی انحنادار و نوع فابریک زاویۀ کاملاً ۹۰ درجه دارد.

 

2- نبشی پرسی چیست؟

 

نبشی پرسی چیست؟ مقطعی فولادی است که با نورد سرد از ورق تولید می‌شود و یکی از تفاوت نبشی پرسی و فابریک، محدودیت ضخامت در نوع پرسی است.

 

3- نبشی فابریک چیست؟

 

نبشی فابریک چیست؟ پروفیلی است که از بیلت فولادی و با نورد گرم تولید می‌شود و تفاوت نبشی پرسی و فابریک در همین نوع فرآیند شکل‌گیری مشخص است.