مراحل کامل اجرای ساختمان سازی

اطراف ما پر از ساختمان‌های جذاب و متفاوتی است که هرکدام از آنها با زحمت و تخصص زیادی ساخته شده‌اند. بعضی از ساختمان‌ها هم چیزی به یک شاهکار هنری هستند؛ با این حال نباید فراموش کرد که بدون رعایت دقیق مراحل اجرای ساختمان سازی و همچنین مقررات و استانداردهای لازم شهرداری و نظام مهندسی، هیچ ساختمان باکیفیت و مناسبی ساخته نمی‌شود.

فرقی نمی‌کند خودتان می‌خواهید برای اجرای ساختمان‌سازی دست به کار شوید یا این کار را به تیم مهندسین و معماران بسپارید؛ در هر صورت آشنایی با چارت مراحل ساختمان سازی به شما کمک می‌کند که هزینه خیلی کمتری برای این کار بپردازید و سرمایه خود را ذخیره کنید. بنابراین قبل از اینکه برای خرید میلگرد اقدام کنید، مطالعه این مقاله را از دست ندهید!  

 

مراحل اجرای ساختمان سازی به ترتیب روند اجرا

چه مراحلی طی می‌شود تا از یک زمین خالی و هموار، ساختمان بلند و باشکوهی ساخته شود؟ مانند هر کار دیگری، مراحل ساخت یک بنا، از ایده اولیه و طراحی آن آغاز می‌شود. اما قبل از همه اینها، بهتر است به فکر دریافت مجوز ساخت باشید. در ادامه، مراحل اجرای ساختمان سازی را به صورت دقیق آموزش خواهیم داد.

 

مرحله 1 دریافت مجوز ساخت

اولین مرحله از مراحل اجرای ساختمان سازی، دریافت مجوز ساخت است. برای ساختن یا تغییر و توسعه هر بنا و ساختمانی ابتدا باید مجوزهای لازم را کسب کنید. از جمله این مجوزها می‌توان به مجوز ساختمانی اراضی بایر و باغات، مجوز تعویض مهندس، تغییر نقشه، اضافه اشکوب یا حتی مجوز توسعه بنا اشاره کرد.

در یک برگ مجوز، معمولا اطلاعاتی مانند تعداد طبقات، متراژ زیر بنا، مشخصات هویتی صاحب بنا، شماره پلاک ثبتی و حتی تاریخ شروع اجرای ساختمان سازی درج می‌شود. علاوه بر اینها در مجوز ساخت، معمولا تاریخ و مهلت اتمام عملیات ساختمان سازی نیز اشاره می‌شود.

برای دریافت مجوز ساخت، باید مراحل زیر را دنبال کنید:

·         رفتن به شهرداری منطقه (یا دفاتر خدمات الکترونیکی) و تشکیل پرونده.

·         درخواست بازدید از محل اجرای ساختمان سازی (برای بررسی ابعاد ملک، عرض بنا و خیابان و غیره).

·         تهیه نقشه ملک (در این نقشه باید اطلاعاتی مانند ابعاد نهایی ملک بعد از اعمال تغییرات شهرداری وجود داشته باشد).

·         تهیه نقشه معماری ساختمان.

·         دریافت تاییدیه نقشه معماری از شهرداری

·         پرداخت عوارض نوسازی و شهرداری

·         فراهم کردن پیش نویس؛ این کار را دفتر خدمات قضایی منطقه شما انجام می‌دهد.

·         چاپ شدن پروانه ساختمانی با تایید رئیس بخش صدور مجوز ساخت و همچنین معاونت شهرسازی و معماری

    

 

مرحله 2 نقشه برداری

تهیه نقشه و پلان ساختمان، مسیر آینده ساخت و ساز را تعیین می‌کند. در یک نقشه ساختمان، جزئیات بنا، از متراژ زیربنا و تعداد طبقات تا نوع کاربری مشخص می‌شود؛ معمولا این اطلاعات در طرح تفصیلی شهرداری ارائه می‌شود.

شما می‌توانید با ارسال مدارک مورد نیاز به شهرداری، دستور نقشه را دریافت کنید. این دستور نقشه، مقرراتی است که شهرداری برای ساخت و ساز تعیین می‌کند و باید در طراحی پلان ساختمان توسط مهندس نقشه‌کش به طور کامل رعایت شود.

پس از تکمیل نقشه، آن را به شهرداری ارسال کرده و برای تایید نهایی صبر کنید. در صورت تأیید، پروانه ساخت برای ساختمان صادر می‌شود. حفظ و اعتبار پروانه ساخت، به عملکرد قانونی و صحیح سازنده‌ها در طول عملیات ساخت بستگی دارد و در صورت بروز تخلف، امکان لغو پروانه و یا جریمه وجود خواهد داشت.

با تأیید نهایی نقشه و صدور پروانه ساخت، کار پیمانکار آغاز می‌شود. پیمانکار می‌تواند شخص مالک و یا یک فرد یا شرکت دیگر باشد. در برخی از طرح‌های بزرگ، پیمانکار باید طرح توجیهی ارائه کند و برنامه خود را برای مالکان توضیح دهد.

 

مرحله 3 گود برداری

گودبرداری بعد از دریافت مجوز و آماده کردن نقشه ساختمان، اهمیت زیادی دارد. فراموش نکنید که کیفیت گودبرداری تاثیر مستقیمی روی طول عمر و استحکام بنا دارد. در این مرحله، فضای مناسب برای پی ریزی و فونداسیون فراهم می‌شود.

اینکه عمق گودبرداری چقدر باشد، به عواملی مانند تعداد طبقات، جنس و نوع خاک و میزان بارهای وارده به فونداسیون بستگی دارد. اگر گودبرداری به خوبی انجام شود،  ساختمان شما از خطراتی مانند نشست زمین یا ترک خوردن دیوارها در آینده در امان خواهد بود.

برای گودبرداری از روش‌های زیر کمک گرفته می‌شود:

·         گودبرداری دستی: مخصوص گودهای کوچک با عمق کم

·         گودبرداری با ماشین آلات: برای گودهای بزرگ و عمیق

·         گودبرداری با سیستم‌های نگهبان: استفاده از سیستم‌های شمع و نیلینگ (میخ کوبی) در صورت احتمال ریزش گود

 

مرحله 4 بتن ریزی و آرماتوربندی پی ساختمان

پس از اتمام کامل فرآیند گودبرداری، مرحله بعدی شامل ریختن یک لایه بتنی است که ضخامت آن معمولاً از ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متر می‌تواند متفاوت باشد. این لایه بتنی به منظور افزایش استحکام خاک و آماده‌سازی آن برای مقاومت در برابر فشارهای وارده از سوی فونداسیون اجرا می‌شود. در ادامه، برای تقویت فونداسیون و مقاوم‌سازی در برابر نیروهای ناشی از زلزله، یک شبکه آرماتوربندی متشکل از میلگردهای جوش‌خورده زیر بنا تعبیه می‌گردد که اجرای دقیق آن از اهمیت بالایی برخوردار است.

 

مرحله 5 قالب بندی فونداسیون

یکی از فازهای کلیدی در پروژه‌های ساختمانی، مرحله قالب‌بندی و بتن‌ریزی است که پس از تثبیت پایه‌های اصلی ساختمان صورت می‌گیرد. این فرآیند با هدف ایجاد یک سطح مناسب برای ریختن بتن انجام می‌شود. در این مرحله، از قالب‌های چوبی که با مواد مناسب، چرب کاری شده‌اند استفاده می‌شود تا پس از سخت شدن بتن، به آن نچسبند و به آسانی جدا شوند.

قالب‌بندی، نیازمند دانش فنی و مهارت است و باید توسط افراد متخصص انجام پذیرد. در ادامه، مرحله بتن‌ریزی آغاز می‌شود که کیفیت و روش اجرای آن، تأثیر به‌سزایی در مقاومت نهایی ساختار بنا دارد و باید با دقت فراوانی صورت گیرد.

 

اسکلت بندی

اسکلت‌های ساختمانی ممکن است فلزی یا بتنی باشند، که هریک مزایا و معایب منحصر به فرد خود را دارند. با به‌کارگیری هر یک از انواع اسکلت ساختمان، در صورت رعایت کامل استانداردها و قوانین مربوطه، می‌توان امنیت بالایی را برای سازه تضمین کرد.

با این حال، اسکلت‌های بتنی به دلیل هزینه‌های پایین‌تر، محبوبیت و کاربرد گسترده‌تری دارند. همچنین، اسکلت‌بندی ساختمان‌ها باید طبق دستورالعمل‌های دقیقی پیش رود. این مرحله شامل ساخت ستون‌های اصلی برای تحمل بارهای سنگین‌تر و سپس ستون‌های فرعی، گوشه‌های ساختمان و غیره است.

 

اجرای سقف

اجرای سقف که گاهی اوقات به آن طاق زنی گفته می‌شود، یکی دیگر از مهمترین مراحل اجرای ساختمان سازی است. در این مرحله، سقف به چندین بخش مجزا تقسیم شده و با استفاده از تیرچه‌های فلزی، به قطعات کوچکتری بخش‌بندی می‌گردد.

سپس، این بخش‌ها با مصالحی نظیر آجر، بلوک‌های سیمانی و بلوک‌های یونولیت پر می‌شوند. استفاده از بلوک‌های یونولیت به دلیل وزن سبک، نصب آسان، مقاومت در برابر رطوبت، عمر طولانی، قابلیت بازیافت و صرفه‌جویی در هزینه‌ها، در مقایسه با سایر مصالح، امروزه بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.

 

دیوارچینی

پس از پایان کار اجرای سقف، نوبت به دیوارکشی می‌رسد که در آن از انواع مصالحی نظیر بلوک‌های بتنی، آجر و دیوارهای آماده استفاده می‌شود. استفاده از پانل‌های سه‌بعدی که به عنوان دیوارهای آماده شناخته می‌شوند، امروزه در ساخت‌وسازهای مسکونی، اداری و صنعتی رواج یافته و نسبت به مصالح سنتی مانند آجر، مزایای بیشتری دارد.

با این حال، استفاده از آجر همچنان متداول است و در بسیاری از ساختمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. دیوارکشی به واقع بستری را برای اجرای کارهای تاسیساتی، گچ‌کاری و سایر فعالیت‌ها فراهم می‌آورد.

 

اجرای آهن کشی و نصب آسانسور

آهن‌کشی آسانسور، فرآیندی است که در آن سازه‌ای فلزی در چاه آسانسور اجرا می‌شود تا تمام بارهای مربوط به آسانسور را تحمل کند. این سازه شامل ستون‌ها، کلاف‌بندی‌ها و کلاف‌های پایانی است که به عنوان سه عنصر اصلی در تشکیل سازه‌ها عمل می‌کنند.

این فرآیند، که گاهی با نام‌های شاسی‌کشی آسانسور یا سازه و استراکچر شناخته می‌شود، باید توسط یک مجری متخصص و بر اساس نقشه‌های تایید شده انجام گیرد. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره مراحل شاسی‌کشی آسانسور، می‌توانید از کارشناسان حرفه‌ای وب‌سایت رسمی آسن کمک بگیرید.

 

کف سازی

بعد از اجرای دیوارچینی و آهن کشی آسانسور، باید به اجرای کف سازی پرداخت. در این مرحله، تلاش می‌شود تا سطحی صاف و زیبا در کف ساختمان ایجاد شود. این مرحله بعد از سفت‌کاری و قبل از نازک کاری انجام می‌شود و شامل مراحل مختلفی است که از جمله آنها می‌توان به زیرسازی، عایق کاری و اجرای کف پوش اشاره کرد.

برای مثال، در مرحله زیرسازی کف، ابتدا ملات ماسه و سیمان به عنوان اولین لایه روی کف قرار گرفته و سپس آرماتوربندی در کف سازی اجرا می‌شود. در نهایت برای جلوگیری از نفوذ رطوبت و صدا، از عایق‌های پلاستیکی یا فوم استفاده شده و سپس کف ساختمان با سرامیک یا کاشی پوشش داده می‌شود.

 

نصب در و پنجره ها

در این مرحله، انتخاب نوع در و پنجره بر عهده کارفرما یا سازنده است. گزینه‌های متعددی برای درها از جمله پی‌وی‌سی، چوبی، ضد سرقت و شیشه‌ای در دسترس هستند که بر اساس نیاز نهایی نصب می‌شوند. همچنین برای پنجره‌ها، انواع متنوعی از جمله پی‌وی‌سی، فلزی، چوبی، آلومینیومی، یو پی‌وی‌سی و کامپوزیتی موجود است. با توجه به استانداردهای مهندسی مدرن، استفاده از پنجره‌های دوجداره در ساختمان‌ها اکنون یک الزام است.

 

گچکاری

در میان مراحل مختلف ساخت و ساز، گچ‌کاری اهمیت ویژه‌ای دارد. این فرآیند شامل پوشاندن کلیه دیوارها و سقف‌ها با گچ است تا سطحی صاف و یکنواخت ایجاد شود. زمان لازم برای خشک شدن گچ معمولاً بین دو تا پنج روز است. پس از آن، مرحله رنگ‌آمیزی آغاز می‌شود که نقش مهمی در زیبایی نهایی ساختمان دارد.

 

اجرای نمای ساختمان

اجرای صحیح و مطابق با اصول نمای ساختمان، همانند سایر مراحل ساخت و ساز، از اهمیت بالایی برخوردار است. برای نمای بیرونی ساختمان‌ها، ایده‌ها و روش‌های زیادی وجود دارد که شامل مواردی چون سنگ، شیشه، کامپوزیت، آجر، سیمان، چوب، سرامیک، نمای کلاسیک، مینرال، بایرامیکس، نمای رومی، اتیکس، کنیتکس و نانو می‌شود. انتخاب نوع نما باید با توجه به شرایط آب و هوایی و طراحی معماری ساختمان انجام شود و در این انتخاب، مقاومت و دوام نما از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

 

دریافت گواهی پایان کار

پس از اتمام کارهای دکوراسیون داخلی و تکمیل ساختمان، بازرسی فنی توسط متخصص مرتبط انجام می‌شود. در این مرحله، شهرداری موظف است مجوزی به نام پایان کار صادر نماید. این مجوز، که از اهمیتی برابر با مجوز ساختمانی برخوردار است، تنها در صورت انطباق کامل با معیارهای مشخص‌شده، قوانین شهرسازی و استانداردهای نظام مهندسی صادر می‌شود.

 

در ساختمان به چه مقاطع فولادی نیاز داریم؟

در ساختمان سازی، از مقاطع فولادی مختلفی برای اسکلت‌بندی، فونداسیون، و سایر بخش‌های بنا استفاده می‌شود. برخی از پرکاربردترین مقاطع فولادی عبارتند از:

·         میلگرد: میلگردها در دو نوع ساده و آجدار برای مسلح کردن بتن و افزایش استحکام کششی آن استفاده می‌شوند.

·         تیرآهن: این مقاطع فولادی برای اسکلت‌بندی ساختمان و تحمل بارهای وارده بر سازه استفاده می‌شوند. تیرآهن‌ها در انواع مختلفی مانند IPE، INP، IPB و CNP تولید می‌شوند.

·         نبشی: نبشی‌ها برای اتصال تیرآهن‌ها به یکدیگر، ساخت ستون‌ها، و تیرچه‌ها استفاده می‌شوند.

·         ناودانی: از ناودانی برای ساخت تیرچه‌ها، قاب‌های فلزی، و پله‌ها استفاده می‌شوند.

·         قوطی: این مقاطع فولادی برای ساخت ستون‌ها، تیرچه‌ها، و پله‌ها استفاده می‌شوند.

·         ورق: از ورق‌های فولادی در مصارف مختلفی مانند ساخت سوله، تانکر، و بدنه کشتی‌ها استفاده می‌شوند.

 

سوالات متداول

 

1-           اولین مرحله از مراحل اجرای ساختمان سازی چیست؟

اولین مرحله ساختمان سازی، اقدام برای دریافت مجوزهای لازم است.

2-      مهمترین مراحل ساختمان سازی چیست؟

نقشه کشی، گودبرداری، بتن ریزی، آرماتوربندی و قالب بندی جزو مهمترین مراحل ساختمان سازی هستند.

3-      هزینه نهایی ساختمان سازی به چه عواملی بستگی دارد؟

هزینه نهایی ساختمان سازی به عواملی مانند قیمت روز میلگرد، متراژ بنا، میزان مصالح بتن و فولاد مورد نیاز و هزینه نیروی کار بستگی دارد..