تفاوت ورق سیاه با ورق روغنی و کاربرد هرکدام

ورق سیاه و ورق روغنی دو مورد از پرکاربردترین محصولات فولادی هستند که در صنایع مختلفی استفاده می‌شوند. بسیاری از وسایلی که در روزمره می‌بینیم مثل بدنه لوازم خانگی و چارچوب درب اتاق‌ها با این ورق‌ها تولید شده‌اند. با این حال به دلیل تفاوت ورق سیاه با ورق روغنی از آنها در صنایع مختلفی استفاده می‌شود.

ورق سیاه و ورق روغنی چه محصولاتی هستند؟

ورق سیاه و ورق روغنی دو مورد از مهم‌ترین محصولات فولادی هستند، اما ماهیت تولید آنها کاملا متفاوت است. ورق سیاه، طی فرآیند نورد گرم با حرارت بالا تولید می‌شود و ورقی که از آن به دست می‌آید سطح خشن و تیره‌ای دارد. به همین دلیل در مواردی استفاده می‌شود که زیبایی ظاهری اهمیت چندانی ندارد و بیشتر به استحکام ورق توجه می‌شود.

اما ورق روغنی چیست؟ همان ورق سیاه است که مراحل دیگری را هم طی می‌کند. برای تولید این محصول، ورق سیاه وارد فرآیند نورد سرد شده و از غلتک‌ها عبور داده می‌شود تا ضخامت آن کاهش پیدا کرده و سطحی صاف و یکدست ایجاد شود. سپس برای اینکه خواص مکانیکی لازم را پیدا کند عملیات آنیل یا سختکاری به شکل کنترل‌شده روی آن انجام می‌شود. ورقی که به دست می‌آید روغن کاری می‌شود تا سطح آن براق و تمیز بماند و زنگ نزند.

 

تفاوت‌های ورق سیاه و ورق روغنی

ورق سیاه چیست و چه تفاوت‌های مهمی با ورق روغنی دارند که قبل از انتخاب آنها باید مد نظر قرار بگیرد. در ادامه ویژگی‌های مختلف ورق سیاه با ورق روغنی را به صورت مقایسه‌ای می‌بینید:

 

 

کاربردهای ورق سیاه و ورق روغنی

ورق‌های سیاه در فرآیند نورد گرم تولید می‌شوند، ساختار مقاوم‌تر و قیمت اقتصادی‌تری دارند، به همین دلیل بیشتر در مصارفی استفاده می‌شوند که ظاهر و زیبایی اولویت نیست، بلکه به استحکام، ضخامت و قیمت توجه بیشتری می‌شود. از مهم‌ترین کاربردهای ورق سیاه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

·         پروفیل‌سازی و باکس‌سازی صنعتی

ورق سیاه به دلیل قیمت مناسب و مقاومت کافی، ماده اولیه ساخت پروفیل‌های ساختمانی مثل ستون‌ها، چارچوب‌ها و باکس‌هاست. در این موارد، سطح ورق اهمیت چندانی ندارد و استحکام و توان تحمل وزن و فشار مهم‌تر است.

·         ساختمان‌سازی و سازه‌های فلزی

در پروژه‌هایی مثل ساخت سوله، اسکلت فلزی پروژه‌ها، ساخت تیرآهن‌ها و ستون‌های بزرگ، به دلیل اهمیت بیشتر استحکام و ضخامت، نسبت به قیمت، از ورق سیاه استفاده می‌شود.

·         ساخت مخازن و تانک‌ها

ورق سیاه گزینه خوبی برای ذخیره مواد اولیه، آب، سوخت و سایر مایعات صنعتی است و مقاومت خوبی از خود نشان می‌دهد.

·         بدنه تجهیزات سنگین صنعتی و راه‌سازی

به دلیل مقاومت بالای ورق سیاه در برابر ضربه و فشار، از آن در ساخت ماشین‌آلات معدنی، راه‌سازی و تجهیزات صنعتی سنگین استفاده می‌شود.

·         ریل‌سازی و کف‌سازی صنعتی

ورق سیاه تحمل وزن و فشار بالایی دارد و برای ساخت ریل‌ها، کف کامیون‌ها، تریلرها و کف کارگاه‌های صنعتی گزینه مطلوبی است. 

 

 

اما درمورد ورق روغنی، این محصول در فرآیند نورد گرم و سپس نورد سرد تولید می‌شود و سطح صاف و ابعاد دقیق‌تری دارد، به همین دلیل در مصارفی که ظاهر، دقت ابعاد، رنگ‌پذیری و پرسکاری اهمیت بیشتری دارند استفاده می‌شود:

·         صنعت خودروسازی

سطح صاف و دقت ابعادی بالا باعث شده که ورق روغنی گزینه مناسبی برای ساخت بدنه خودرو، درب‌ها، گلگیرها، کاپوت و قطعات داخلی بدنه خودرو باشد.

·         لوازم خانگی

بدنه و قاب بیرونی یخچال، فریزر، لباسشویی، اجاق گاز و کولر با ورق روغنی انجام می‌شود، چراکه علاوه بر کیفیت سطح و صاف بودن، دارای رنگ‌پذیری خوبی است.

·         قطعات پرسکاری و خمکاری ظریف

چون ورق روغنی، ضخامت دقیق و شکل‌پذیری مناسبی دارد برای ساخت قطعات پیچیده و قالب‌کاری مناسب است.

·         قطعات تزئینی و کاورها

قطعات فلزی دارای ظاهر صیقلی و تمیز مثل قاب‌ها، کاور تجهیزات الکتریکی و قطعات تزئینی از ورق روغنی ساخته می‌شوند.

·         تولید ورق‌های رنگی و گالوانیزه

سطح صاف و یکنواخت ورق‌های روغنی برای رنگ الکترواستاتیک و پوشش‌های ضدزنگ مناسب‌تر است. بنابراین ورق‌های رنگی و گالوانیزه با کیفیت سطح عالی، از ورق روغنی ساخته می‌شوند.

 

جمع بندی

ورق سیاه حاصل فرآیند نورد گرم است و ورق روغنی، همان ورق سیاهی است که عملیات‌های دیگری روی آن انجام شده تا براق‌تر، نازک‌تر و زیباتر شود. به همین دلیل این ورق‌ها کاربردهای مختلفی دارند. هرجا قیمت و استحکام مهم‌تر باشد از ورق سیاه و هرجا زیبایی و رنگ‌پذیری مطرح باشد از ورق روغنی استفاده می‌شود.

 

سوالات متداول

ورق سیاه شکل‌پذیرتر است یا ورق روغنی؟

دانه‌بندی فولاد در ورق‌های روغنی ریزتر و یکنواخت‌تر است بنابراین قابلیت خمکاری و شکل‌دهی بیشتری دارد.

 

دقت ابعادی و ضخامت، در کدام نوع ورق بیشتر است؟

ورق روغنی ضخامت یکنواخت‌تر و صاف‌تر است. اما دقت ابعادی در ورق روغنی بیشتر است.

 

مهم‌ترین ویژگی ورق سیاه چیست؟

مهم‌ترین ویژگی ورق سیاه، استحکام و مقاومت مکانیکی بالای آن است.