صنعت فولاد، به‌ عنوان یکی از صنایع مادر و استراتژیک، نقش حیاتی در توسعه اقتصادی و صنعتی هر کشور ایفا می‌کند. میلگرد، به‌ عنوان یکی از مهم‌ترین محصولات فولادی، در ساخت‌ و ساز، پروژه‌های عمرانی، خودروسازی و صنایع مختلف کاربرد گسترده‌ای دارد. در این متن به بررسی میزان تولید میلگرد در ایران می پردازیم.

 

میزان تولید میلگرد در ایران: نگاهی به آمار و ارقام

میزان تولید میلگرد در ایران در سال‌های اخیر با نوسانات قابل‌توجهی همراه بوده است. بر اساس آمارهای منتشر شده توسط انجمن تولید کنندگان فولاد ایران، ظرفیت اسمی تولید میلگرد در کشور حدود 12 میلیون تن در سال است، اما تولید میلگرد در ایران در عمل به دلایل مختلفی از این ظرفیت کمتر است.

در سال‌های گذشته، میزان تولید میلگرد در ایران تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله تحریم‌های اقتصادی، نوسانات قیمت مواد اولیه، مشکلات تأمین انرژی، رکود در بخش ساخت‌ و ساز و سیاست‌های اقتصادی دولت قرار داشته است. بااین‌حال، با تلاش‌های صورت‌گرفته توسط تولید کنندگان داخلی و حمایت‌های دولت، میزان تولید میلگرد در ایران در سال‌های اخیر روند رو به رشدی را تجربه کرده است.

بر اساس آمارها، مقدار تولید میلگرد در ایران در سال 1401 به حدود 9.5 میلیون تن رسید که نسبت به سال قبل از آن، رشد قابل‌ توجهی داشته است. این رشد نشان‌دهنده تلاش تولید کنندگان داخلی برای افزایش تولید و تأمین نیاز بازار داخلی است.

 

میزان تولید میلگرد در 5 کارخانه ایران

برای بررسی دقیق‌تر میزان تولید میلگرد در ایران، نگاهی به عملکرد 5 کارخانه بزرگ تولید کننده میلگرد در کشور می‌اندازیم. قبل از آن باید ذکر کنیم که قیمت میلگرد درب کارخانه و قیمت میلگرد امیرکبیر، دو عامل مهم در تعیین هزینه‌های ساخت‌ و ساز هستند.

 

فولاد خوزستان

 این شرکت با ظرفیت تولید سالانه حدود 1.5 میلیون تن میلگرد، یکی از بزرگ‌ترین تولید کنندگان این محصول در کشور است. فولاد خوزستان با بهره‌گیری از فناوری‌های پیشرفته و نیروی کار متخصص، نقش مهمی در تأمین نیاز بازار داخلی و صادرات میلگرد به کشورهای منطقه ایفا می‌کند. این شرکت با تولید میلگردهای باکیفیت و متنوع، سهم قابل توجهی از بازار داخلی را به خود اختصاص داده است.

 

  فولاد امیرکبیر کاشان

 این شرکت با ظرفیت تولید سالانه حدود 1 میلیون تن میلگرد، یکی از قطب‌های تولید این محصول در مرکز کشور است. فولاد امیرکبیر کاشان با تولید میلگردهای باکیفیت و متنوع، سهم قابل‌توجهی از بازار داخلی را به خود اختصاص داده است. این شرکت با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و استفاده از مواد اولیه باکیفیت، توانسته است محصولات خود را به استانداردهای بین‌المللی نزدیک کند.

 

  فولاد آذربایجان (میانه)

 این شرکت با ظرفیت تولید سالانه حدود 800 هزار تن میلگرد، یکی از تولید کنندگان مطرح میلگرد در شمال غرب کشور است. فولاد آذربایجان با تولید میلگردهای استاندارد و باکیفیت، نقش مهمی در تأمین نیاز پروژه‌های عمرانی منطقه ایفا می‌کند. این شرکت با سرمایه گذاری در بخش تحقیق و توسعه، توانسته است کیفیت محصولات خود را بهبود بخشد.

 

 فولاد خراسان

 این شرکت با ظرفیت تولید سالانه حدود 700 هزار تن میلگرد، نیاز بخش قابل ‌توجهی از بازار شرق کشور را تأمین می‌کند. فولاد خراسان با تولید میلگردهای متنوع و باکیفیت، سهم قابل‌توجهی از بازار داخلی را به خود اختصاص داده است. این شرکت با بهره‌گیری از فناوری‌های روز دنیا و استفاده از مواد اولیه مرغوب، توانسته است محصولات خود را به بازارهای داخلی و خارجی عرضه کند.

 

  فولاد بافق یزد

 این شرکت با ظرفیت تولید سالانه حدود 550 هزار تن میلگرد، یکی از تولید کنندگان مطرح میلگرد در مرکز کشور است. فولاد بافق یزد با تولید میلگردهای استاندارد و باکیفیت، نقش مهمی در تأمین نیاز پروژه‌های عمرانی منطقه ایفا می‌کند. این شرکت با سرمایه گذاری در بخش توسعه زیرساخت‌ها، توانسته است ظرفیت تولید خود را افزایش دهد.

 

دلایل کاهش تولید میلگرد در ایران

دلایل کاهش تولید میلگرد در ایران متعدد و پیچیده هستند که ازجمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

 

·         تحریم‌های اقتصادی: تحریم‌های بین‌المللی، دسترسی به مواد اولیه، تجهیزات و فناوری‌های موردنیاز را محدود کرده و هزینه‌های تولید را افزایش داده است.

·         مشکلات تأمین مواد اولیه: کمبود سنگ‌آهن، قراضه و سایر مواد اولیه موردنیاز، یکی از چالش‌های اصلی تولید کنندگان میلگرد در کشور است.

·         فرسودگی تجهیزات و فناوری‌ها: بسیاری از واحدهای تولیدی در کشور از تجهیزات و فناوری‌های قدیمی استفاده می‌کنند که باعث کاهش بهره‌وری و افزایش هزینه‌های تولید می‌شود.

·         مشکلات تأمین انرژی: قطعی برق و گاز، به‌ویژه در فصول گرم و سرد سال، اختلالات قابل‌توجهی در روند تولید میلگرد ایجاد می‌کند.

·         نوسانات قیمت مواد اولیه و ارز: نوسانات شدید قیمت مواد اولیه و ارز، باعث ایجاد نااطمینانی در بازار و کاهش انگیزه تولید کنندگان می‌شود.

·         رکود در بخش ساخت‌ و ساز: رکود در بخش ساخت‌ و ساز، باعث کاهش تقاضا برای میلگرد و درنتیجه کاهش تولید این محصول می‌شود.

·         سیاست‌های اقتصادی دولت: سیاست‌های اقتصادی دولت، از جمله سیاست‌های مالیاتی و پولی، می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی بر میزان تولید میلگرد در ایران داشته باشد.

·         مشکلات زیست‌ محیطی: آلودگی هوا و آب ناشی از فعالیت واحدهای تولیدی، یکی از چالش‌های زیست‌ محیطی صنعت فولاد است.

 

راهکارهای افزایش تولید میلگرد

برای افزایش میزان تولید میلگرد در ایران، باید راهکارهای زیر را مد نظر قرارداد:

·         توسعه معادن و صنایع بالادستی: سرمایه گذاری در توسعه معادن سنگ‌ آهن و صنایع بالادستی، می‌تواند به تأمین پایدار مواد اولیه موردنیاز تولید کنندگان میلگرد کمک کند.

·         نوسازی تجهیزات و فناوری‌ها: حمایت از نوسازی تجهیزات و فناوری‌های واحدهای تولیدی، می‌تواند به افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌های تولید منجر شود.

·         تأمین پایدار انرژی: سرمایه گذاری در توسعه زیرساخت‌های انرژی و استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، می‌تواند به تأمین پایدار انرژی موردنیاز واحدهای تولیدی کمک کند.

·         حمایت از صادرات: تسهیل صادرات میلگرد، می‌تواند به افزایش تقاضا و رونق تولید این محصول کمک کند.

·         ایجاد ثبات در بازار: ایجاد ثبات در قیمت مواد اولیه و ارز، می‌تواند به کاهش نااطمینانی در بازار و افزایش انگیزه تولید کنندگان منجر شود.

·         توسعه بازار داخلی: رونق بخشیدن به ساخت و ساز و پروژه های عمرانی در داخل کشور، باعث افزایش تقاضا و در نتیجه افزایش تولید می گردد.

·         توسعه فناوری‌های نوین: استفاده از فناوری‌های نوین در تولید میلگرد، می‌تواند به افزایش کیفیت و کاهش هزینه‌های تولید منجر شود.

·         حمایت از بخش خصوصی: حمایت از بخش خصوصی در صنعت فولاد، می‌تواند به افزایش سرمایه گذاری و توسعه این صنعت کمک کند.

·         توسعه زیرساخت‌های حمل‌ و نقل: توسعه زیرساخت‌های حمل‌ و نقل، می‌تواند به کاهش هزینه‌های حمل‌ و نقل مواد اولیه و محصولات نهایی کمک کند.

·         رعایت استانداردهای زیست‌ محیطی: رعایت استانداردهای زیست‌ محیطی، می‌تواند به کاهش آلودگی‌های زیست‌ محیطی ناشی از فعالیت واحدهای تولیدی کمک کند.

 

آسن و تولید میلگرد

شرکت آسن نیز در زمینه تولید و عرضه میلگرد فعالیت دارد. این شرکت با بهره‌گیری از فناوری‌های روز دنیا و استفاده از مواد اولیه باکیفیت، تلاش می‌کند تا میلگرد موردنیاز پروژه‌های عمرانی را با بهترین کیفیت و مناسب‌ترین قیمت تأمین کند. شرکت آسن با توجه به نیاز بازار، میلگرد های تولیدی خود را در تمامی استانداردهای موجود تولید و عرضه می‌کند. این شرکت با بهره گیری از نیروی متخصص، و ماشین آلات به روز سعی در تولید محصولاتی با کیفیت و استاندارد دارد.

 

بازار میلگرد در ایران

بازار میلگرد در ایران، متشکل از دو بخش اصلی تقاضای داخلی و صادرات است که هر یک، نقش بسزایی در تعیین میزان تولید میلگرد در ایران ایفا می‌کنند.

 

تقاضای داخلی میلگرد در ایران

بخش ساخت‌ و ساز، به‌ عنوان محرک اصلی تقاضای داخلی میلگرد، نقش محوری در این بازار ایفا می‌کند. رونق پروژه‌های عمرانی، ساخت‌ و ساز مسکن و توسعه زیرساخت‌ها، به طور مستقیم بر تقاضای میلگرد تأثیر می‌گذارد. همچنین، صنایع خودروسازی و تولید کنندگان تجهیزات صنعتی نیز از مصرف‌کنندگان قابل‌توجه میلگرد در کشور هستند.

تغییرات در سیاست‌های اقتصادی، نرخ بهره، قیمت مسکن و شرایط کلی بازار، همگی می‌توانند بر تقاضای داخلی میلگرد اثرگذار باشند. به‌علاوه، نوسانات فصلی نیز در این بازار مشهود است؛ به طوری‌که در فصول گرم سال، به‌دلیل افزایش فعالیت‌های ساخت‌ و ساز، تقاضا برای میلگرد افزایش می‌یابد.

 

صادرات میلگرد ایران

ایران، با توجه به ظرفیت بالای تولید میلگرد، همواره به دنبال توسعه بازارهای صادراتی بوده است. کشورهای همسایه، به‌ویژه عراق، افغانستان و کشورهای حاشیه خلیج‌ فارس، از مقاصد اصلی صادرات میلگرد ایران به‌شمار می‌روند.

رقابت با سایر تولید کنندگان منطقه‌ای، نوسانات نرخ ارز، تعرفه‌های گمرکی و شرایط سیاسی حاکم بر منطقه، از جمله چالش‌های پیش روی صادرات میلگرد ایران هستند. با این وجود، تلاش برای افزایش کیفیت محصولات، کاهش هزینه‌های تولید و توسعه بازاریابی، می‌تواند به تقویت جایگاه ایران در بازارهای صادراتی کمک کند.

 

تأثیر متقابل تقاضا و صادرات بر تولید

تقاضای داخلی و صادرات، دو عامل کلیدی در تعیین میزان تولید میلگرد در ایران هستند. افزایش تقاضا، چه در داخل و چه در خارج از کشور، می‌تواند به افزایش تولید و رونق صنعت فولاد منجر شود. در مقابل، کاهش تقاضا می‌تواند به کاهش تولید و بروز چالش‌هایی برای تولید کنندگان منجر شود.

 

میزان تولید میلگرد در 5 کارخانه ایران، به طور مستقیم به این عوامل بستگی دارد. کارخانه‌های بزرگ تولید کننده میلگرد، با توجه به شرایط بازار، ظرفیت تولید خود را تنظیم می‌کنند.

در نهایت، پویایی‌های بازار میلگرد در ایران، تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد و تولید کنندگان باید با رصد دقیق این عوامل، استراتژی‌های مناسبی را برای حفظ و توسعه جایگاه خود در بازار اتخاذ کنند.

 

نتیجه‌گیری

صنعت تولید میلگرد در ایران، با وجود پتانسیل بالا، با چالش‌های متعددی روبرو است. برای افزایش میزان تولید میلگرد در ایران و ارتقای کیفیت این محصول، لازم است راهکارهای مناسبی برای رفع این چالش‌ها اتخاذ شود. سرمایه گذاری در توسعه معادن، نوسازی تجهیزات، تأمین پایدار انرژی، حمایت از صادرات و ایجاد ثبات در بازار، از جمله اقداماتی است که می‌تواند به رونق این صنعت کمک کند. با اجرای این راهکارها، می‌توان انتظار داشت که صنعت تولید میلگرد در ایران به جایگاه واقعی خود دست یابد و نیاز بازار داخلی و خارجی را به بهترین شکل تأمین کند.

 

سوالات متداول

در اینجا پنج سوال متداول در مورد میزان تولید میلگرد در ایران آورده شده است.

سوال 1: میزان تولید میلگرد در ایران در سال 1399 چقدر بود؟

حدود 9.5 میلیون تن.

 

سوال 2: آیا میزان تولید میلگرد در ایران در سال‌های اخیر افزایش یافته است؟

بله، روندی رو به رشد داشته است.

 

سوال 3: چه عواملی بر میزان تولید میلگرد در ایران تأثیر می‌گذارند؟

تقاضا، ظرفیت تولید، قیمت مواد اولیه و شرایط اقتصادی.

 

سوال 4: آیا ایران در صادرات میلگرد هم فعال است؟

بله، ایران به دلیل داشتن منابع غنی سنگ آهن و کارخانجات فولاد، علاوه بر تامین نیاز داخلی، در زمینه صادرات میلگرد نیز فعال است.

 

سوال 5: چه نوع میلگردهایی در ایران تولید می شود؟

در ایران انواع مختلف میلگرد از جمله میلگردهای ساده و آجدار با گریدهای مختلف تولید می شود که هر کدام کاربرد خاص خود را در صنعت ساختمان و سایر صنایع دارند.