میلگرد چیست؟ + [0 تا 100 معرفی جامع میلگرد] | آسن

میلگرد نام ناآشنایی نیست. همه‎ ما این ابزار آشنایی داشته و می دانیم که یکی از مصالح بسیار مهم در ساخت‎ و ساز است. استفاده از میلگرد برای ایجاد استحکام در یک سازه امری ضروری و غیرقابل اجتناب است. با اینکه بتن یکی از مستحکم ترین مصالح در جهان محسوب می ‏شود اما استفاده از آن به تنهایی کافی نیست و حتما بایستی از این میلگرد برای ایجاد استقامت بیشتر استفاده کرد. در مورد تاریخچه میلگرد خوب است بدانید اولین بار شخصی به نام جوزف لوئیس در سال 1800 میلادی تصمیم گرفت که از این فلز برای سازه خود استفاده کند.

میلگرد چیست؟

میلگرد یک نوع میله فولادی است که در ابعاد و اندازه های مختلف تولید و برای بتن ریزی استفاده می‏ شود. به بیانی تخصصی تر، نوعی پروفیل فولادی و توپر است که سطح مقطع آن دایره بوده و می تواند آجدار باشد یا نباشد. ما اصولا نوع آجدار آن را در ساختمان‌سازی‎ها دیده ایم. اما چرا از میلگرد در بتن ریزی استفاده می شود؟

همان‎طور که احتمالا می دانید بخش قابل توجهی از سازه های ساختمانی از بتن برای ایجاد مقاومت بیشتر استفاده می ‏شود. به طور کلی بتن یکی از سخت ترین مصالح در دنیاست و در برابر انواع نیروهای فشاری مقاومت بسیار بالایی از خود نشان می دهد. اما این ماده در برابر نیروهای چرخشی و کششی مقاومت زیادی ندارد. برای حل این مشکل از انواع میلگرد استفاده می شود.

در واقع نقش این پروفیل فولادی این است که میزان مقاومت سازه بتنی را در برابر نیروهای چرخشی و کششی افزایش دهد. اما چرا نیاز به این نوع مقاومت داریم؟ دلایل بسیاری باعث می ‏شود که نیاز به مقاومت یک سازه بتنی در برابر چرخش و کشش افزایش یابد و یکی از مهم‎ترین آنها وقوع زلزله است. وجود میلگرد در بتن باعث می شود که در صورت بروز زلزله، جلوی ترک خوردگی و شکستگی سازه گرفته شود.

حالا که متوجه شدیم میلگرد چیست، می خواهیم با انواع مختلف این مقطع فولادی نیز آشنایی پیدا کنیم.

انواع تقسیم بندی میلگرد

اصولاً میلگرد پرکاربرد در ایران، نوع آجدار آن است. با این حال انواع مختلفی از میلگرد وجود دارد که هر کدام در پروژه های خاص مورد استفاده قرار می گیرند. برای مثال میلگردها می توانند از لحاظ ظاهری، حالت، جنس، استانداردهای مختلف، اندازه، روش تولید و کاربردهایی که دارند به دسته های مختلفی تقسیم شوند. مهندسان ساخت و ساز با توجه به نوع سازه و میزان مقاومتی که از آن انتظار دارند، اقدام به تقسیم بندی این میلگردها خواهند کرد.

از نظر شکل ظاهر

از لحاظ ظاهری میلگردها به دو دسته ساده و آجدار تقسیم می ‏شوند. البته بیشترین کاربردی که از این محصول در ایران شاهد هستیم، از نوع آجدار آن است با این حال بهتر است که با انواع دیگر این مقطع فلزی نیز آشنا شوید.

میلگرد ساده: صاف A1 (S240)

این میلگرد بدون آج بوده و هیچ شکلی روی آن‎ها وجود ندارد. نام آیین‎ نامه ‎ای آن S240 بوده و رده مقاومتی آن 240 است. این میلگرد از ویژگی‎های مختلفی برخوردار است. برای مثال میزان تغییرات پلاستیکی موجود در آن حدود 250 درصد است. همچنین تنش جاری آن 2300 و گسیختگی آن 3800 کیلوگرم بر سانتی‎متر مربع تعریف شده است. یکی از مهم‎ترین کاربردهای میلگردA1  استفاده از آن‎ها در آهنگری و جوشکاری است به این خاطر که درصد کربن آن‎ پایین است.

میلگردهای A1 که به عنوان نوع نرم شناخته می ‏شوند، خاصیت شکل‎ پذیری بالایی دارند. به همین خاطر برای کاربردهایی که نیاز به خم کردن است، مورد استفاده قرار می‎ گیرد. همچنین سایزهای مختلفی از نوع A1 وجود دارند که هر کدام برای مصارف خاصی همچون سیم رابیتس، انواع الکترود، آرماتوربندی و ... مورد استفاده قرار می‎ گیرد.

میلگرد آجدار

میلگرد آجدار خود به سه دسته زیر تقسیم می‏ شود:

1. مارپیچ A2 (S340): این میلگردها که در دسته ‎انواع آجدار قرار می‎ گیرند شامل برجستگی ‎هایی به شکل موازی یا مارپیچی است. از دیدگاه استحکام و پایداری، میزان مقاومت این میلگردها نسبت به انواع A1 بیشتر است. استفاده از نوع A2 در کمرکش دیوار و خاموت‎ها رایج است. اغلب افراد، این محصول را در ساختمان‎ها مشاهده کرده ‎اند و به عنوان میلگرد ساختمانی شناخته می ‏شود. به طور کلی پیشنهاد می ‎شود که از انجام جوشکاری روی آن خودداری شود. تنش تسلیم آن 340 و استحکام کششی نهایی آن 500 مگاپاسکال است. از سویی دیگر میزان تغییر شکل پلاستیکی آن 18 درصد در نظر گرفته شده.
2. جناغی A3 (S400): این محصول نیز یکی دیگر از انواع میلگردهای آجدار است که آج‎های آن به شکل مارپیچ بوده و می‎ توان آن را در رده نیمه ‎سخت‎ها قرار داد. همان‎طور که خودتان هم حدس می‎زنید میزان مقاومت آن نسبت به انواع A2 و A1 بیشتر است. استحکام کششی این میلگرد 600 و حداقل کارایی مجاز آن نیز 400 مگاپاسکال است. همچنین تنش پلاستیکی آن نیز 14 درصد در نظر گرفته شده و به همین خاطر تحت عنوان میلگرد خشک از آن یاد می ‏شود. از آنجایی که انعطاف ‎پذیری آن پایین است در نتیجه برای جوشکاری و خمکاری گزینه مناسبی نخواهد بود. با توجه به خواصی که از میلگرد A3 توضیح دادیم، در نتیجه می‎توان آن را یک میلگرد ساختمانی نامید که از آن برای آرماتور طولی در بتن ‎ریزی و همچنین در آرماتوربندی ستون‎ها، فونداسیون سازه و تیرها مورد استفاده قرار می‎ گیرد.
3. مرکب A4 (S500): آج‎های این میلگرد به صورت عدد 7 و 8 فارسی در کل بدنه‎ آن قرار گرفته است. این محصول با نام‎های دیگری مانند آج جناغی، آج دوکی و آج مارپیچی نیز شناخته می‏ شود. این میلگرد به نسبت سایر انواعی که ذکر کردیم دارای وزن بیشتری است و به همین خاطر از استحکام و مقاومت بالاتری نیز برخوردار است. از آنجایی که میگردA4 از خواص مطلوبی برخوردار است در نتیجه استفاده از آن‎ها می ‎تواند تعداد و تناژ میلگردهای مورد نیاز در سازه را کاهش دهد و از هزینه‎ های اضافی نیز جلوگیری کند. با توجه به اینکه میزان کربن استفاده شده در آن کم است در نتیجه می‎ توان آن را جوش داد و شکل‎ پذیری آن نیز مناسب است. به طور کلی A4 نسبت به A1، A2  و A3 کمتر معروف است و اما به نظر می‏ رسد که در آینده میزان کاربرد آن افزایش چشم‎گیری داشته باشد.

از نظر حالت

خوب است بدانید میلگردها با یک شاخصه دیگر نیز تقسیم می‏شوند و آن حالت است. در واقع این پروفیل های فولادی می توانند به دو شکل شاخه‎ای و کلافی تقسیم شوند که هر کدام از آن‎ها نیز کاربردهای خاص خود را دارند و در مصارف خاصی مورد استفاده قرار می گیرند.

میلگرد شاخه ‎ای

میلگردهای ساده اصولا به شکل شاخه های 12 متری تولید شده و به همان شکل ایستاده نیز بسته بندی می شوند. در واقع این موضوع که چه میلگردی برای دسته بندی به شکل شاخه ای مناسب است به ویژگی‎های ساختاری و مکانیکی آن مربوط است. میلگردهایی که به شکل شاخه بسته بندی می‏شوند اصولا از فولاد سخت ساخته شده اند و قابلیت خم شدن ندارند.

اصولاً میلگردهای شاخه ای را با استفاده از یک بندیل (که البته نام درست آن باندیل است) که نوعی ورق نازک فلزی است، بسته بندی می کنند. بندیل یکی از سریع‎ترین و کم هزینه ترین راه هایی است که با استفاده از آن می توان میلگردها را دسته بندی کرد.

میلگرد کلاف

میلگردهای کلاف بعد از این که آخرین قفسه نورد را پشت سر گذاشتند و در زمانی که هنوز داغ هستند، به شکل یک کلاف پیچیده می‌شوند. اصولاً میلگردی که سایز کوچکتری داشته باشد را می توان به شکل کلاف دور هم پیچید به این خاطر که قطر کمتر آن‎ها خاصیت انعطاف پذیری شان را افزایش داده و به این ترتیب می توان با استفاده از تکنیکهای خاص آن را به شکل یک کلاف درآورد. استفاده از میلگرد کلاف مزایای بسیاری به همراه دارد که از جمله آن‎ها می توان به حمل ‎و نقل ساده تر و اشغال حجم و فضای کمتر اشاره کرد.

از نظر جنس

برای ساخت میلگرد می‎‌توان از مواد مختلفی استفاده کرد و همین مسئله منجر به تولید انواع متفاوتی از آن خواهد شد. برای مثال در صنعت ساخت و ساز بهترین کار این است که از میلگردهای فولاد کربنی استفاده کرد اما استفاده از آن‎ها در مناطقی که رطوبت بسیار بالایی دارد مناسب نیست. همچنین میلگرد اپوکسی گزینه بهتری برای محیط های مرطوب است. در ادامه میلگردها را از نظر جنس با یکدیگر بررسی خواهیم کرد.

میلگرد فولاد کربنی

تقریبا متداول‎ترین انواع میلگرد، نوع فولاد کربنی آن است. این پروفیل فولادی به رنگ سیاه است. میزان مقاومت آن در برابر کشش بسیار بالاست و قدرت و استحکام خوبی دارد و به همین خاطر یکی از بهترین انتخاب‎ها برای استفاده در بخش‎های اصلی یک سازه است. اما استفاده از آن در مناطق مرطوب پیشنهاد نمی شود به این خاطر که می تواند خیلی سریع دچار زنگ زدگی شود. اگر به دنبال خرید چنین میلگردهایی باشید، احتمالا آن‎ها را به صورت میلگرد سیاه نیز  نامگذاری می‎کنند.

میلگرد اپوکسی

میلگرد اپوکسی در واقع همان میلگرد سیاه است که روی آن پوشش اپوکسی قرار گرفته است. مقاومت آن تقریباً مشابه میلگرد سیاه است اما میزان تاب آوری آن در برابرخوردگی و رطوبت بیشتر است. از آنجایی که اپوکسی خود نوعی پوشش ظریفی است در نتیجه می تواند در برابر انواع آسیب دچار مشکل شود و میزان مقاومت آن در برابر خوردگی افزایش یابد. اما به طور کلی می توان گفت که میزان مقاومت آن در برابر خوردگی 70 تا 1700 برابر بیشتر از میلگرد سیاه است. همچنین قیمت نوع سیاه از اپوکسی کمتر است.

میلگرد گالوانیزه

این میلگرد نیز مانند نوع معمولی فولادی است با این تفاوت که یک لایه محافظ که فلز روی است (Zn) آن را پوشانده. این مسئله سبب می شود تا میزان مقاومت آن در برابر انواع خوردگی افزایش یابد و حتی مقاوم‎تر از نوع اپوکسی باشد. در نتیجه طبیعی است که قیمت میلگرد گالوانیزه به نسبت بیشتر باشد. خوب است بدانید که پوشش فلز روی، با استفاده از فرایند گالوانیزه گرم انجام می شود.

پوشش های مختلفی برای ایجاد مقاومت بیشتر روی میلگردها اعمال می شود. اما تعداد زیادی از آن‎ها به آسانی حین حمل‌ونقل آسیب می بینند. یکی از تفاوت‎های رویه گالوانیزه این است که حتی اگر دچار خراش شود اما باز هم از طریق حفاظت کاتدی که به عمل می آورد از آسیب دیدن میلگرد جلوگیری خواهد کرد.

میلگرد استنلس یا ضد زنگ

میلگرد استنلس که از فولاد ضدزنگ ساخته می شود، دارای حداقل 10.5 درصد کروم بوده و همین موضوع سبب می شود تا میزان مقاومت آن در برابر انواع خوردگی افزایش یابد. شاید برای‎تان جالب باشد اگر بدانید که این میلگردها 1500 برابر مقاومت بیشتری در برابر خوردگی نسبت به میلگرد سیاه دارند.

از لحاظ ظاهری این پروفیل فولادی مانند سایر میلگردهاست اما کاربرد متفاوتی دارد و اصولا در صنایع کشاورزی، دارویی و شیمیایی مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین تحمل دمای بالا نیز یکی دیگر از ویژگی‎های آن است. اگر به دنبال خرید میلگرد استنلس استیل باشید، می توانید آن را به صورت کلاف یا شاخه ای تهیه کنید.

میلگرد فایبرگلاس

میلگردهای فایبرگلاس از رشته های شیشه و ماده دیگری به نام رزین ساخته شده است. مزیت اصلی آن عایق بودن در برابر جریان الکتریسیته است. این میلگردها همچنین می توانند فشارهای ناگهانی را به خوبی هندل کنند. میلگرد فایبرگلاس را می توان یک جایگزین مناسب و مقرون به‌صرفه برای پروفیل‎های فلزی دانست که به خاطر مقاومت بالا و وزن سبک آن مورد توجه مهندسان زیادی قرار گرفته است. با استفاده از این میلگردها م‎ی توان آرماتوربندی کف پارکینگ، سالن‎های صنعتی و سطوح فوقانی در عرشه پل‎ها را انجام داد.

خود میلگردهای فایبرگلاس می توانند به انواع مختلف ساده، آجدار، سند پوش و مرکب تقسیم شوند. در نوع ساده هیچ نوع آج یا پوشش ماسه ای وجود ندارد. نوع آجدار دارای اشکالی دنده دنده یا مارپیچ است که گیرایی آرماتور با بتن را افزایش می دهد. نوع سند پوش دارای یک نوع پوشش ماسه روی میلگرد است. همچنین نوع مرکب نیز هم آج و هم پوشش ماسه را در خود دارد.

میلگرد اروپایی

میلگرد اروپایی به عنوان پروفیلی ساخته می‏ شود که به راحتی می توان آن را خم کرد  و علت آن هم این است که از منگنز ساخته شده. به همین خاطر استفاده از آن در مناطقی که احتمال بروز زلزله در آن‎ها بالاست، ممنوع اعلام شده. خوب است بدانید که این میلگردها نسبت به سایر انواع میلگرد از کمترین قیمت برخوردار هستند.

از نظر استاندارد

با توجه به اهمیت و استفاده میلگرد در ساخت و سازها طبیعی است که استانداردهای خاصی نیز برای آن در نظر گرفته شود. این استانداردها در واقع کیفیت مکانیکی، شیمیایی و ساختاری یک میلگرد را تعیین خواهند کرد و به این ترتیب مصرف کننده یا خریدار با اطمینان بیشتری می تواند میلگرد مدنظر خود را تهیه کند.

استاندارد ASTM آمریکا

یکی از مهم‎ترین انواع استاندارد میلگرد در جهان استاندارد مربوط به آمریکا است که با نام ASTM آمریکا شناخته می شود. این عبارت در واقع مخفف American Society for Testing and Materials  است و در کمال تعجب یک سازمان دولتی نیست بلکه توسط تعدادی افراد داوطلب برای اصلاح و تنظیم مجدد استانداردهای مربوط به سیستم راه‌آهن این کشور در سال 1898 تاسیس شد. خوب است بدانید که در سال 1910  استانداردهایی برای میلگرد توسط این سازمان تعیین و منتشر شد و هر سال استانداردهای جدیدی نیز به آن اضافه شده یا بخش‎هایی از آن اصلاح شده‎اند.

نمونه ای از استانداردهای این سازمان که به صورت انواع مواد و پیشوند دسته بندی آن‎هاست:

• A: مواد آهنی و فولاد
• B: مواد فلزی و غیرآهنی
• C: بتن، سرامیک و مصالح ساختمانی
• D: مواد متفرقه
• E: موضوعات مختلف
• F: مواد برای کاربردهای خاص
• G: خوردگی و تخریب مواد

DIN آلمان

DIN به طور کلی مربوط به استانداردهای ملی کشور آلمان است و DIN 488 در واقع بخشی از این استاندارد کلی بوده که مربوط به میلگردهای فولادی است که در بتن و مصالح مورد استفاده قرار می‎ گیرد. در این استاندارد گرید خاصی به نام b500b نام دارد که برای رسیدن به آن از راهکار خنک کاری ترمکس بهره گرفته می‏ شود. در این راهکار شمش فولادی وارد فرایند نورد شده و بعد از آن از طریق لوله های سرد عبور داده می شوند تا به دمای محیط برسند. این تغییرات دمای ناگهانی که حاصل ترمکس است باعث ایجاد اختلاف مقاومت در مرکز و سطح آن قطعه خواهد شد.

JIS ژاپن

در سال 1921 بود که مهندسان ژاپنی برای این که بتوانند استانداردهای رسمی این کشور را تدوین کنند جمع شدند. اما از آنجایی که جنگ جهانی دوم ادامه یافت این استانداردها تا سال 1945 به رسمیت شناخته نشد. اما حدودا در سال 1946  بود که انجمن استانداردهای ژاپن دوباره شکل گرفته و به رسمیت شناخته شد.

با توجه به شرایط آب و هوایی و نیازمندی هایی که هر کشور دارد، استانداردهای آن نیز متفاوت خواهد بود. ژاپن و استاندارد JIS این کشور نیز نقش مهمی در زمینه تولید میلگرد و تعیین استانداردهای آن ایفا می‎کند. خوب است بدانید که تولید میلگرد در ژاپن با استفاده از روش فرایند آلیاژی انجام می ‏شود.

استاندارد ژاپن میلگردها را به دو دسته ساده و آجدار تقسیم کرده که برای ساده سه گرید و برای آجدار از ده گرید استفاده می‎کند.

GOST روسیه

این استاندارد برای نخستین بار با نام GOST1 و در سال 1968 طی حکومت شوروی تدوین و منتشر شد. استانداردهای این کشور میلگردها را به 4 دسته A1، A2،  A3 و A4 تقسیم کرده است که با وجود قدیمی بودن هنوز هم در ایران کاربردهای فراوانی دارد.

ISIRI3132 ملی ایران

خوب است بدانید که استاندارد ایران که با نام کامل «میلگردهای فولادی گرم نوردیده برای تسلیح بتن – ویژگی‌ها و روش‌های آزمون» شناخته می شود، در سال 1369 توسط سازمان ملی استاندارد ایران توسعه داده شد. البته این استاندارد چند سال بعد یعنی در سال 1392 دوباره بررسی و مورد تجدید نظر قرار گرفت.

استاندارد ملی ایران در زمینه میلگرد را می توان ترکیبی از استاندارد اروپا، آلمان، روسیه، ژاپن، آمریکا و استاندارد جهانی ISO دانست. میلگردها را در ایران می توانید با نام‎های A1، A2، A3 و A4 شناسایی کنید و اعدادی که روی مشخصات آن‎ها نشان دهنده میزان مقاومت آن‎هاست.

ISO سازمان بین‎ المللی

احتمالاً بدانید که ISO سازمان استانداردی است که در سال 1946 با گردهم‎آیی 25 کشور به وجود آمد. این سازمان تا به الان استانداردهای مختلفی برای ایجاد هماهنگی بین کشورهای مختلف تعیین کرده است. از جمله این استانداردها می ‎توان به استاندارد ISO 6935-1 و ISO 6935-2 اشاره کرد که به ترتیب برای میلگرد ساده و میلگرد آجدار مورد استفاده قرار می گیرند.

از نظر سایز

میلگردها را بر اساس قطر سطح مقطع به انواع مختلفی تقسیم می‎کنند. هنگامی که برای خرید انواع میلگرد به بازار مراجعه کنید متوجه خواهید شد که این ابعاد به شکل ۸، ۱۰، ۱۲، ۱۴، ۱۶، ۱۸، ۲۰، ۲۲، ۲۵، ۲۸، ۳۲، ۳۶، ۴۰ و ۵۰ میلی‌متر موجود است.

از نظر روش تولید

روش‎های مختلفی برای تولید میلگرد استفاده می شوند که هر یک از آن‎ها منجر به تولید محصول با کیفیت متفاوتی خواهد شد. اما مرحله ابتدایی تولید میلگرد در تمامی روش‎ها یکسان است. در واقع در مرحله اول همه آن‎ها فولاد یا ضایعات آهنی ذوب شده و سپس به شمش تبدیل می شوند.

روش نورد گرم

در روش نورد گرم شمش‎ها وارد نوعی غلتک شده و بر اساس میزان فشاری که به آن‎ها وارد می شود قطر آن‎ها کاهش و طول آن‎ها افزایش می یابد. در این روش شمش‎ها تا دمای 1000 یا 1100 درجه گرم خواهند شد. بعد اینکه تحت فشار غلتک‎ها قرار گرفت، فولاد وارد خروجی های متناسب خود شده و پس از آج‌گذاری محصول در طول‎های مختلف برش داده می ‏شوند.

روش نورد سرد

در این روش فرایند کاهش قطر و افزایش طول در دمای پایین که تقریبا مشابه دمای اتاق است انجام می شد. همین مسئله سبب می ‏شود تا تعداد غلطک‎ها و مراحل نورد مورد نیاز بیشتر باشد. مزیت استفاده از این روش این است که استحکام میلگرد تولیدی افزایش یافته و شکل مناسب‎تر و صیقلی ترین نسبت به خروجی نورد گرم خواهد داشت.

روش ترمکس

این روش شباهت بسیار زیادی به نورد گرم دارد و تفاوت در مراحل پایانی آن است. در واقع در روش تولید میلگرد به سبک ترمکس، بعد از ساخت آن سریعا با استفاده از آب یا روغن سرد می شوند. با توجه به اینکه محصول مدنظر در آن زمان حرارت بسیار زیادی دارد در نتیجه فقط بخش‎های بیرونی آن سرده شده و بخش‎های داخلی گرما را به سمت بیرون ساطع می کنند. همین مسئله سبب می ‏شود که میزان سختی میلگرد افزایش قابل توجهی یابد.

ذکر این نکته ضروری است که برای ساخت انواع میلگرد به روش ترمکس از فولادی که کربن کمتری دارد استفاده می ‏شود که نتیجه آن کاهش هزینه و کیفیت آن خواهد شد.

میکروآلیاژی

همان‎طور که از نام این روش تولید پیداست، طی آن برای تولید میلگرد از آلیاژ‎های دیگری نیز استفاده می ‏شود که می توان به تیتانیوم، وانادیوم و نیوبیوم اشاره کرد. همین مسئله سبب خواهد شد تا میزان مقاومت این میلگرد به نسبت سایر میلگردها افزایش یابد. افزایش انعطاف پذیری و استحکام نیز از دیگر مزایای این روش است.

از نظر کاربرد

میلگردها را می توان در مصارف مختلفی مورد استفاده قرار داد به همین خاطر از لحاظ کاربرد نیز کاملا با یکدیگر متفاوت هستند. در ادامه به انواع میلگرد از لحاظ کاربرد اشاره خواهیم کرد.

میلگرد HSD

این میلگردها دارای ویژگی‎هایی همچون استحکام کششی و فشاری بالا، استفاده از کربن کمتر و قابلیت چسبندگی بوده و به همین خاطر یکی از بهترین گزینه ها برای ساخت و ساز ساختمان، پل، سوله ها و مجتمع های تجاری است.

میلگرد زیگزاگ

مجموعه های پیش ساخته ‏ای است که از سه میلگرد آجدار و یک میلگرد ساده است که به صورت یک خرپا و از طریق جوشکاری یا قلاب به یکدیگر وصل شده اند. از این میلگردها در سق‎ف های بتنی و فولادی استفاده می‏ شود.

میلگرد ترانس

یکی از معدود میلگردهایی است که سطح کاملا صیقلی دارد و اصولا در فضاهایی استفاده می‏ شود که میلگرد جلوی چشم واقع می‏ شود و نیاز به زیبایی در آن هست. یکی از مهم‎ترین ویژگی‎های آن استحکام و مقاومت بالای آن است و سطح صاف آن نیز در نتیجه پولیش هایی است که روی آن انجام شده.

میلگرد تقویتی

یکی دیگر از انواع میلگرد است که برای تولید آن از روش نورد گرم استفاده می ‏شود. مجموعه‎ای از ویژگی‎های فنی این محصول سبب می‏ شود تا میزان مقاومت کششی بتن با استفاده از این میلگرد تا چندین برابر افزایش یابد. خوب است بدانید این میلگرد از معدود محصولات در این زمینه است که می توان آن را تا 180 درجه خم کرد.

میلگرد حرارتی

میلگردهای حرارتی با هدف مقابله با اثرات دمایی استفاده م‏ی شوند. این میلگردها به شکل عمودی نسبت به هم و به شکل T روی هم جای می گیرند. به بیانی دقیق تر میلگردهای معمولی با تغییرات دمایی دچار انقباض و انبساط شده و همین موضوع می توان به بتن فشار وارد کرده و باعث از بین رفتن آن شود. اما میلگردهای حرارتی می توانند مقاومت بتن را نسبت به این تغییرات دمایی افزایش دهند.

میلگرد نرمال

به میلگردهایی که طول آن‎ها بین 1 تا 11.9 متر است، میلگرد نرمال می‎گویند. استفاده از این پروفیل‎های فلزی در سازهای پایین مانند 12، 10 و 8 برای ساخت خاموت‎ها رایج است.

میلگرد بستر

ترکیبی از سیم های فولادی که در ضخامت های چهار میلی‎متری هستند میلگرد بستر را شکل می‎دهند. این نوع از میلگرد حالت آج‎دار دارد تا میزان چسبندگی آن به بتن و ملات افزایش یابد. همچنین از روی، به عنوان یک پوشش برای آن استفاده شده تا در برابر زنگ زدگی مقاومت داشته باشد.

میلگرد ممان منفی

میلگرد ممان منفی از یک بخش صاف و یک بخش قائم تشکیل شده که قسمت خم آن در پشت تیرچه و قسمت صاف آن روی تیرچه قرار می گیرد. از جمله کاربردهای آن می توان به جلوگیری از ایجاد ترک در تکیه گاه تیر و جلوگیری از خراب شدن سقف در زمان بروز گسیختگی اشاره کرد. همچنین می تواند نیروی وارده به میلگردهای کششی را هم کاهش دهد.

میلگرد فشاری

این ملیگردها در سازه های بتنی و برای تحمل نیروی فشار استفاده می ‏شوند. در واقع به بتن کمک می کنند تا فشار بیشتری را تحمل کند.

میلگرد کششی

میلگرد کششی که به آن میلگرد ترانس نیز می گویند نوعی میلگرد بدون آج است که سطح آن کاملا غیرصیقلی بوده و مقاومت آن‎ها نیز بالاست. از این محصول اصولا برای تولید قطعات صنعتی استفاده می‏ شود به این خاطر که سطح آن صاف است.

انواع میلگرد مورد استفاده در سازه ‎های بتنی

میلگردها به شکل‎های مختلفی برای اعضای بتنی مسلح استفاده می‏ شوند که به شرح زیر است:

خرک

میلگرد به شکل خرک به شکل عمودی روی مش تحتانی فونداسیون قرار گرفته و کاربرد سازه ای ندارد. استفاده از این میلگردها در بخش‎ هایی که میلگرد تقویتی زیاد است از اهمیت بسیار بیشتری برخوردار بوده و می تواند فاصله بین خرک‎ها را کم کند.

ادکا

این میلگرد که به نام‎های دیگری مانند ادکا یا اوتکا نیز شناخته می‏شوند به شکل گردن اردک است و از آن برای تقویت سقف های تیرچه بلوک استفاده می‏ شود. در واقع زمانی که مهندسان بخواهند از ترک برداشتن سقف جلوگیری کنند، از این میلگرد استفاده خواهند کرد. کاهش خیز سقف و پیشگیری از ترک از جمله دلایل استفاده از ادکا است.

خاموت

از این میلگرد برای نگه داشتن میلگردهای تقویت‎ کننده اصلی در یک ساختار RCC استفاده می ‏شود. در واقع خاموت در فاصله‎ های مناسب عمود بر تیرها و ستون‎ها قرار گرفته تا جلوی کمانش آن‎ها را بگیرد.

راستا

این میلگردها در در دو انتخاب خود زاویه 90 درجه دارند و این روزها به شکل گسترده‎ای مورد استفاده قرار می گیرند. مهم‎ترین کاربرد آن‎ها، استفاده از آن در تیرچه هاست.

رکابی

این میلگرد در واقع به شکل U است که با استفاده از فرایند خمکاری در دو سر آن قلاب‎هایی قرار گرفته. از جمله کاربردهای آن می‎ توان به ایجاد و تنظیم فاصله بین دو شبکه آرماتور اشاره کرد.

سنجاقک

این میلگرد نسبت به میلگردهای معمولی باریک‎تر بوده و دو سر آن خم شده است. از این میلگرد برای ایجاد حداکثر استحکام استفاده می‏ شود.

علائم اختصاری میلگرد

هر میلگرد علائم اختصاری خاص خود را دارد که بایستی اینستاگرام آن‎ها آشنا باشید. برای مثال فرایند تولید میلگرد به شکل زیر بیان می‏ شود:

• T: ترمکس
• U: آلیاژسازی
• A: تولید با روش استانداردی که در شناسنامه محصول درج شده

همچنین علامت اختصاری میلگردهای داخلی نیز به شرح زیر است:

ESCO: ذوب آهن

AFA: آذر فولاد امین

ARIA: آریا ذوب

AG: آناهیتا گیلان

FAT: فولاد ارگ تبریز

SIAS: سرمد ابرکوه یزد

YRM: فولاد احرامیان یزد

AKS: فولاد امیرکبیر خزر

مزایای استفاده از میلگرد

ساختمان سازان مدت‎هاست که نسبت به مزایای استفاده از میلگرد مطلع هستند و از آن برای افزایش مقاومت سازه های بتنی خود استفاده می کنند. اما مزیت های استفاده از میلگرد دقیقا چیست؟

شکل پذیری بالا

یکی از مهم‎ترین ویژگی‎های میلگرد این است که شکل‎ پذیری آن بسیار بالاست. بتن خود به تنهایی نم‎ی تواند شکل‏ پذیر باشد و به جای آن دارای خاصیت شکنندگی است. اما فولاد با استفاده از کربن م‎ی توان شکل پذیری بالایی داشته و جلوی نیروهای فشاری استقامت کند.

مقاومت بالا

یک ساختمان بایستی بتواند در برابر آسیب‎های مختلف مقاومت خوبی از خود نشان دهد. برای مثال زلزله یکی از این آسیب هاست. استفاده از میلگرد در این ساز ه ها باعث می‏ شود تا میزان مقاومت و شکل پذیری سازه افزایش یابد.

قابلیت بازیافت

میلگردها را م‎ی توان چندین بار بازیافت کرد و محصولات جدیدی تولید نمود. تمام میلگردهای ساختمان‎های تخریب شده را م‎ی توان بازیافت و دوباره استفاده کرد. این مسئله نه تنها باعث کاهش هزین‎ه ها می‏ شود بلکه منجر به حفظ طبیعت و جلوگیری از ایجاد زباله نیز خواهد شد.

شرایط نگهداری میلگرد

میلگرد نیز مانند دیگر تجهیزات ساخت و ساز دارای شرایط خاصی جهت نگهداری و انبار کردن می باشد. ما بطور خلاصه مواردی را برایتان شرح می دهیم:

• پیش از هر چیز لازم است میلگردها در محلی دور از رطوبت نگهداری شوند. همچنین بهتر است آن‎ها را در فضای سربسته قرار داد تا در معرض باران و باد قرار نگیرد.
• هرگز میلگردها را به شکل مستقیم روی خاک قرار ندهید. بهتر است میلگردها روی پایه‎ای که 15 سانتی‎متر از زمین فاصله دارند قرار بگیرند.
• حین انبار کردن میلگردها آن‎ها را بر اساس سایز جدا کنید تا حین استفاده دچار اشتباه نشوید.
• اگر میلگردی دچار زنگ زدگی شده است آن را در تماس با میلگردهای سالم قرار ندهید. همچنین میلگردها نباید در مجاورت مواد خورنده باشند.
• میلگردهای سایز 10 می توانند به راحتی کلاف شوند اما کلاف کردن سایزهای بزرگتر مجاز نیست.
• اگر حین فرایند ملات ریزی، میلگردهای ذخیره شده با ملات کثیف شوند برای استفاده از آن‎ها بایستی ملات به صورت کامل از روی آن پاک شود.
• در نهایت اگر میلگرد شما دچار زنگ‎زدگی یا آلودگی شده برای استفاده بایستی در ابتدا به صورت کامل تمیز و بعد به کار گرفته شوند.

کارخانه های برتر تولیدکننده میلگرد

صنعت فولاد یکی از صنایع زنده کشور ماست که با وجود تحریم ها توانسته استوار باقی بماند. کارخانه های بزرگی در این زمینه وجود دارد که از جمله ‎کارخانه های برتر تولیدکننده میلگرد می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ذوب آهن
• آریا ذوب
• فولاد خراسان
• فولاد کوثر اهواز
• پرشین فولاد
• روهینا جنوب
• سرمد ابرکوه یزد
• ظفر بناب
• درپاد تبریز
• فولاد شاهرود
• سیادن ابهر
• فولاد کرمان
• امیرکبیر خزر
• فولاد یزد

قیمت گذاری میلگرد

اصولا قیمت گذاری میلگرد در بازارهای ایران و جهان با استفاده از فرمول زیر انجام می ‏شود:

با این حال شاهد این هستیم که قیمت میلگرد متفاوت است. عوامل مختلفی روی قیمت میلگرد تاثیر می گذارند که از جمله آن‎ها می توان به نوسانات ارزی و میزان عرضه و تقاضا اشاره کرد.

خرید میلگرد از آسن

ما در این نوشته سعی کردیم تا مروری بر تاریخچه میلگرد، انواع، استانداردهای موجود، روش نگهداری از میلگرد و ... داشته باشیم. اگر شما هم به دنبال خرید انواع میلگرد هستید، می توانید محصول مدنظر خود را از شرکت آسن تهیه کنید. آسن یک مجموعه در زمینه عرضه محصولات فلزی بویژه میلگرد است که اقدام به فروش انواع پروفیل‎های فولادی می‎کند. از جمله مزیت های استفاده از آسن می توان به ارائه محصولات با قیمت مناسب، رسال به تمام شهرها و خارج از کشور، صرفه جویی در زمان، امکان خرید به صورت آنلاین و حضوری و دریافت مشاوره خرید اشاره کرد.

جمع بندی

به طور خلاصه، میلگرد یک عنصر تقویت کننده حیاتی است که در سازه های بتن مسلح استفاده می شود. استحکام کششی بتن را افزایش می دهد، مقاومت در برابر بار را بهبود می بخشد و به جلوگیری از شکست سازه کمک می کند. انتخاب مناسب، قرار دادن و مهار میلگرد برای اطمینان از یکپارچگی ساختاری و دوام عناصر بتنی در پروژه های مختلف ساختمانی ضروری است.