معرفی میلگرد گالوانیزه و کاربرد آن در ساختمان سازی

همه مردم اغلب بتن را به عنوان یکی از مواد بسیار مستحکم در ساختمان‌سازی می‌دانند؛ تا حدودی این موضوع واقعیت دارد. با این حال، خوب است بدانیم که بتن مانند انواع سرامیک، بسیار شکننده و ترد است و مقاومت کششی پایینی دارد. همین ویژگی باعث شده است که برای استحکام مناسب و طول عمر بالای سازه، از یک مکمل تقویتی برای آن استفاده شود. یکی از پرکاربردترین روش‌ها برای تقویت بتن، استفاده از انواع میلگرد است. میلگردها به خوبی ضعیف بودن مقاومت کششی بتن را جبران می‌کنند. اما این پایان کار نیست. با گذشت زمان، میلگردها نیز ممکن است مقاومت و کیفیت خود را از دست بدهند؛ به همین دلیل، مهندسین برای جلوگیری از خوردگی میلگرد، آنها را گالوانیزه می‌کنند. استحکام کششی میلگرد گالوانیزه بسیار بالا است و باعث طول عمر زیاد ساختمان می‌شود. در این مقاله قصد داریم به بررسی این نوع میلگرد پرکاربرد و با اهمیت بپردازیم؛ با ما همراه باشید.

میلگرد گالوانیزه چیست؟

به زبان ساده، میلگرد گالوانیزه یکی از انواع پرکاربرد میلگرد است که تمام سطح آن را با پوشش گالوانیزه پوشانده‌اند تا در برابر خوردگی مقاوم باشد. این میلگردها در مقایسه با میلگردهای معمولی تا 40 برابر عملکرد بهتری در مقابل مواد خورنده از خود نشان‌ داده‌اند. در حقیقت می‌توان گفت، پوشش گالوانیزه، میلگردها را در برابر انواع آسیب محافظت می‌کند. با این حال، استفاده از این پوشش، تقریبا 40 درصد قیمت میلگرد را افزایش می‌دهد. شاید برایتان سوال باشد که پوشش گالوانیزه دقیقا چیست. گالوانیزه در حقیقت یک لایه از فلز روی است که در برابر زنگ‌زدگی بسیار مقاوم است. این لایه به روش غوطه‌وری میلگرد در حمام مذاب روی ایجاد می‌شود.

انواع میلگرد گالوانیزه

استفاده از میلگرد گالوانیزه در ساختمان‌سازی خصوصا در سازه‌های نمادین، بسیار پرکاربرد است؛ زیرا این میلگردها ظاهر زیباتری نسبت به میلگردهای معمولی و همچنین میلگرد اپوکسی دارند. این میلگردها همچنین از نظر ابعاد به انواع مختلفی دسته‌بندی می‌شوند. معمولا میلگردها را در کلاف‌های 6 تا 12 متری عرضه می‌کنند. یکی دیگر از ویژگی‌های میلگردها که باعث تفاوت آنها با یکدیگر می‌شود، نوع آج میلگردها است. در ادامه، انواع میلگرد از نظر آج‌دار بودن را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

1. میلگرد گالوانیزه آجدار

میلگرد گالوانیزه آجدار دارای یک ساختار شیاردار است که روی سطح آن، خطوط برجسته به صورت مارپیچ به وجود آمده است. استفاده از میلگرد آجدار با پوشش گالوانیزه، تاثیر قابل توجهی در افزایش مقاومت میلگرد و سازه دارند. از جمله پرکاربردترین مدل‌های میلگرد آجدار گالوانیزه می‌توان به میلگردهای A1، A2، A3 و A4 اشاره کرد. هرکدام از این میلگردها، قطر و طول متفاوتی دارند. میلگردهای آجدار فولادی و میلگرد فولاد استنلس نیز جزو معروف‌ترین انواع میلگرد گالوانیزه آجدار هستند.

2. میلگرد گالوانیزه بدون آج

میلگرد گالوانیزه بدون آج نوعی میلگرد است که از فولاد صاف ساخته شده و با روکش روی برای محافظت در برابر خوردگی پوشیده شده است. این نوع میلگرد به دلیل سطح صاف و عدم وجود آج، برای مصارف غیر سازه­ ای مانند فونداسیون، دال ها و دیوارها مناسب است.

مراحل گالوانیزه کردن میلگرد

برای تولید میلگرد گالوانیزه پس از طی مراحل بازرسی و بررسی عیوب سطحی و کیفی، میلگردها چربی‌زدایی می‌شوند. برای اینکار، آنها را در حمام اسید کلریدریک غوطه‌ور می‌کنند تا برخی آلودگی‌ها و چربی‌ها از آنها زدوده شود. پس از آن، میلگردها با آب شستشو داده می‌شوند تا اسیدهای باقی مانده روی آنها از بین برود.

پس از شستشو و پاکیزه شدن، میلگردها در یک حمام روی، غوطه‌ور شده و سپس تحت شرایط دمایی تا 450 درجه سانتی‌گراد قرار می‌گیرند. در نهایت آنها را براساس شرایط استاندارد جهانی خنک‌کاری می‌کنند. تمام این فرایند، تحت نام hot-dipping شناخته می‌شود. در گالوانیزه کردن میلگرد، کیفیت اتصال متالورژیکی بسیار مهم است؛ این یعنی پوشش گالوانیزه باید به خوبی روی میلگرد فولادی قرار گرفته و به آن بچسبند؛ طوری که حتی در صورت حمل و نقل نیز از آن جدا نشود.

دلیل گالوانیزه کردن میلگرد

چرا میلگردها را گالوانیزه می‌کنند، این سوالی است که ممکن است ذهن بسیاری از شما را درگیر خود کرده باشد؛ در ادامه به ویژگی‌های اصلی و پرکاربرد میلگردهای گالوانیزه خواهیم پرداخت.

- مقاومت در برابر خوردگی

مهمترین مزیت میلگرد گالوانیزه، مقاومت بالای آن در برابر خوردگی و زنگ زدگی است. این امر به دلیل وجود روکش روی است که از میلگرد در برابر عوامل خورنده مانند رطوبت، مواد شیمیایی و نمک محافظت می‌کند. به همین دلیل، میلگرد گالوانیزه برای استفاده در محیط‌های خورنده مانند مناطق ساحلی، اسکله‌ها، سازه‌های دریایی و مناطق با رطوبت بالا مناسب است.

- عمر مفید طولانی

به دلیل مقاومت در برابر خوردگی، میلگردهای گالوانیزه عمر مفید به مراتب طولانی تری نسبت به میلگردهای معمولی دارند. این امر باعث کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری و افزایش عمر سازه می‌شود.

- مقاومت بالا

فرایند گالوانیزه کردن میلگرد، استحکام و مقاومت کششی آن را افزایش می‌دهدبا این کار، میلگرد گالوانیزه برای استفاده در سازه‌های با باربری سنگین مناسب می‌باشد.

- قابلیت چسبندگی بالا به بتن

پوشش روی میلگرد گالوانیزه چسبندگی بهتری به بتن ایجاد می‌کند.

- کاهش ترک خوردگی بتن

به دلیل چسبندگی بالا، میلگرد گالوانیزه احتمال ترک خوردگی بتن را کاهش می‌دهد. با این کار، عمر مفید و زیبایی سازه افزایش پیدا می‌کند.

کاربرد میلگرد گالوانیزه

از کاربردهای میلگرد گالوانیزه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

•       ساختمان‌سازی: میلگرد گالوانیزه در فونداسیون، اسکلت بتنی، تیرچه‌ها، ستون‌ها و سایر قسمت‌های سازه‌های بتنی کاربرد دارد.
•      پل‌سازی: به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی، از میلگرد گالوانیزه در ساخت پل‌ها استفاده می‌شود.
•     سازه‌های دریایی: میلگرد گالوانیزه در اسکله‌ها، موج‌شکن‌ها و سایر سازه‌های دریایی که در معرض آب شور هستند، کاربرد دارد.
•     محیط‌های اسیدی: از میلگرد گالوانیزه در محیط‌های اسیدی مانند کارخانه‌های شیمیایی و تصفیه‌خانه‌ها استفاده می‌شود.
•     مناطق زلزله‌خیز: به دلیل مقاومت بالا، میلگرد گالوانیزه برای ساخت سازه‌ها در مناطق زلزله‌خیز مناسب است.

خواص مکانیکی میلگرد گالوانیزه

یکی از خواص مکانیکی بسیار مهم میلگرد گالوانیزه، مقاومت کششی آن است که باید با استانداردهای ملی مطابقت داشته باشد. البته این موضوع به سایز و نوع میلگرد نیز بستگی دارد. به طور کلی، میلگرد گالوانیزه با مقاومت کششی 400، 500 و 600 مگاپاسکال در بازار موجود است.

علاوه بر این، مقاومت تسلیم میلگرد گالوانیزه نیز باید مناسب باشد. میلگردهای گالوانیزه موجود در بازار مقاومت تسلیم بین 300 تا 400 دارند. برخی دیگر از خواص مکانیکی میلگردهای گالوانیزه که هنگام خرید باید به آنها توجه کنید، شکل‌پذیری، سختی و مقاومت در بربر خستگی است.

ترکیب شیمیایی میلگرد گالوانیزه

ترکیب شیمیایی میلگرد گالوانیزه به نوع فولاد مورد استفاده در تولید آن بستگی دارد. به طور کلی، میلگردهای گالوانیزه از فولادهای کم کربن با ترکیب شیمیایی زیر ساخته می‌شوند:

 

 

مزایای میلگرد گالوانیزه در ساختمان‌سازی

از جمله مزایای میلگردهای گالوانیزه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

•        نصب آسان
•        مقرون به صرفه بودن
•        قابلیت بازیافت
•        مناسب برای استفاده در محیط‌های خورنده

تفاوت میلگرد گالوانیزه با میلگرد معمولی

جدول زیر خلاصه ای از تفاوت های میلگرد گالوانیزه و میلگرد معمولی را ارائه می دهد:

 

 

 

 

سوالات متداول

 

 

1.  منظور از میلگرد گالوانیزه چیست؟

میلگرد گالوانیزه نوعی میلگرد است که با روکش فلز روی پوشیده شده است. این روکش از میلگرد در برابر خوردگی و زنگ زدگی محافظت می‌کند و عمر مفید آن را افزایش می‌دهد.

2. مزایای میلگرد گالوانیزه چیست؟

از جمله مزایای میلگرد گالوانیزه می‌توان به مقاومت بالا در برابر خوردگی، طول عمر بالا و همچنین چسبندگی بالا به بتن اشاره کرد.

3. پوشش گالوانیزه از چه موادی ساخته شده است؟

پوشش گالوانیزه از لایه‌های فلز روی تشکیل شده است.