شاید بتن به عنوان یکی از مصالح مستحکم ساختمانی شناخته شده باشد؛ اما این ماده مقاوم بدون استفاده از میلگردها، فایده زیادی در ساختمان‌سازی ندارد. علت اصلی این موضوع، ضعیف بودن بتن در تحمل نیروهای کششی و خمشی است؛ تا جایی که بدون به کار بردن آرماتور یا میلگرد، سازه‌های بتنی به سرعت دچار ترک‌های داخلی می‌شوند. نقش میلگرد در بتن، مانند یک مکمل تقویتی است که این ماده را در برابر انواع نیروها به شدت مقاوم می‌کند. بنابراین، یکی از رازهای طول عمر بالای بسیاری از ساختمان‌‍‌ها، استفاده از میلگردهای باکیفیت در بتن است. در این مقاله قرار است پرده از اهمیت و نقش میلگرد در سازه های بتنی برداریم و کاربرد این مقطع فولادی را بررسی کنیم.

انواع میلگرد مورد استفاده در بتن

آیا می‌دانید چه نوع میلگردی برای ساختمان شما مناسب است؟ آشنایی با انواع میلگرد، به شما کمک می‌کند که مناسب‌ترین میلگرد با قیمت مقرون به صرفه را خریداری کنید. جالب است بدانید که میلگردها معمولا براساس ساختاری که دارند، به انواع مختلفی دسته‌بندی می‌شوند؛ اما تفاوت قیمت آنها نیز، یکی از فاکتورهای مهم در دسته‌بندی میلگرد است. اگر می‌خواهید از آخرین قیمت میلگردهای موجود در بازار آهن آلات اطلاع داشته باشید، می‌توانید به فروشگاه آنلاین آسن مراجعه کنید. در این فروشگاه، علاوه بر قیمت انواع محصولات آهن آلات مانند میلگرد، نبشی، ورق سیاه و ...، از مشاوره تخصصی رایگان نیز بهره‌مند خواهید شد.

در ادامه، با انواع میلگردهای مورد استفاده در بتن، آشنا خواهید شد.

میلگرد فولاد کربن در بتن

این نوع میلگرد از جمله محصولات رایج در صنعت بتن بوده و قیمت مناسبی دارد. میلگرد فولاد کربن در بتن قابلیت تحمل بالایی نشان می‌دهد، ولی در برابر عوامل خورنده ضعیف است.

میلگرد پلیمر تقویت ‌شده با الیاف شیشه در بتن

این نوع میلگرد گزینه‌ای مناسب برای جایگزین کردن میلگرد فولادی عادی است و مقاومت کششی آن نیز بالاتر است. میلگرد پلیمر تقویت ‌شده با الیاف شیشه از رزین و فایبرگلاس ساخته شده و در نتیجه خوردگی را به خوبی مقابله می‌کند. این محصول به دلیل داشتن مقاومت زیاد، قیمت بالایی نیز دارد.

میلگرد اروپایی در بتن

این نوع میلگرد نسبت به دیگر مدل‌های مقاطع فولادی میلگرد، ارزان‌تر است. میلگرد اروپایی با استفاده از آلیاژ منگنز، کربن و سیلیکون تولید می‌شود. شکل و ظاهر میلگرد اروپایی با محصولات آمریکایی تفاوت دارد.

میلگرد روکش اپوکسی در بتن

میلگرد اپوکسی که با عنوان نوار سبز نیز شناخته می شود، به خاطر داشتن خاصیت ضد خوردگی، در ساخت پل‌ها و مناطق رطوبت زده کاربرد دارد. البته باید توجه داشت که لرزش‌های زمین و بعضی تغییرات در سازه، ممکن است باعث صدمه به پوشش اپوکسی شود.

میلگرد گالوانیزه در بتن

میلگرد گالوانیزه در بتن، خاصیت ضد خوردگی بالایی دارد، اما جالب است که قيمت آن نسبت به محصولات روکش اپوکسی بيشتر است. اين ميلگرد با ريختن يك لايه روی به عنوان سطح پوششی روی فولاد، ساخته شده و با استفاده از دو فرآيند گالوانيزاسيون سرد و گالوانيزاسيون گرم، بدنه پوششی كاملاً حفاظت كننده را فراهم كرده است. البته هزينه‌ها و شرایط هر پروژه، تاثير چشم‌گيری در استفاده از اين نوع ميلگردها دارد.

مزایای استفاده از میلگرد در بتن

نقش میلگرد در سازه های بتنی، علاوه بر افزایش استحکام و ماندگاری، باعث دوام آوردن بتن در آب و هوای نامساعد و شرایط جوی پیش‌بینی ناپذیر است. به هر حال، حوادث طبیعی مانند سیل و همچنین اتفاقاتی مانند آتش سوزی برای هر ساختمانی محتمل است. نقش میلگرد در بتن، ساختمان را در برابر این اتفاقات، مقاوم می‌کند. به طور کلی، مزایای استفاده از میلگرد در بتن شامل موارد زیر است:

• خنثی کردن تنش‌های اولیه در بتن
• افزایش مقاومت در برابر نیروهای کششی و خمشی
• یکسان بودن ضریب انبساط حرارتی بتن و میلگرد و افزایش دوام ساختمان
• کاهش خاصیت شکنندگی بتن
• کاهش هزینه ساختمان سازی
• نصب راحت‌تر بتن در سازه ساختمان
• کم شدن ضخامت بتن در سازه

بنابراین، نمی‌توان نقش میلگرد در بتن را دست کم گرفت و بهتر است از همان ابتدای پروژه ساختمانی، روی خرید و انتخاب بهترین میلگرد در بازار آهن آلات تمرکز کنید.

 

کاربرد میلگرد در قسمتهای مختلف ساختمان

میلگردهای فولادی در دو شکل میلگرد ساده و میلگرد آجدار تولید و استفاده می‌شوند که بسته به نوع کاربرد، ممکن است یکی از آنها انتخاب شود. همچنین گاهی از جنس استیل، کامپوزیت یا با روکش اپوکسی نیز ساخته و به‌کار گرفته می‌شوند.

اما این مقاطع فقط برای تقویت بتن و ایجاد چارچوب و اسکلت ساختمان‌ها به کار نمی‌روند. بلکه در ساخت بخش‌های مختلف ساختمان مثل بالکن، راه‌پله، نمای ساختمان و حتی سقف‌های کاذب نیز از آن‌ها استفاده می‌شود.

آرماتور و بتن مکمل

بتن و میلگرد دارای خواص مکانیکی مکمل هستند، به طوری که بتن مقاومت فشاری خوبی داشته و در مقابل، میلگرد مقاومت کششی بالایی دارد. با ترکیب این دو عنصر، ضعف‌های آن ها نیز رفع می‌شود و مقاومت سازه در برابر نیروهای خارجی افزایش می‌یابد. بتن مسلح گزینه‌ای بهتر و پایدارتر از بتن معمولی برای پروژه‌های ساختمانی و عمرانی است. همچنین بتن و میلگرد دارای ضریب انبساط حرارتی یکسان هستند که باعث می‌شود در شرایط حرارتی، هماهنگ عمل کنند و در شرایط بحرانی، نظیر آتش سوزی، به یکدیگر کمک کنند.

خطاهای متداول در اجرای میلگرد در بتن

در اجرای میلگرد در بتن، ممکن است اشتباهاتی صورت گیرد که می‌تواند بر قدرت و پایداری سازه تأثیر منفی بگذارد. در ادامه، به برخی از اشتباهات متداول در این زمینه می‌پردازیم.

استفاده از گرید نامناسب میلگرد

میلگردهای آجدار A2 و A3 باید به‌عنوان میلگردهای طولی انتخاب شوند زیرا آج آن‌ها باعث قفل شدن بتن در دور میلگرد و افزایش مقاومت می‌شود و همچنین شکنندگی این گریدها کم و استحکام کششی آن‌ها زیاد است. علاوه بر این، میلگردهای فوق دارای قابلیت جوش‌پذیری مناسب هستند. از میلگردهای ساده یا A1 و میلگردهای آجدار سایز کوچک برای ساخت خاموت، دورپیچ یا آرماتورهای عرضی و... استفاده می‌کنند.

انتخاب میلگرد با سایز و ابعاد نادرست

اگر می‌خواهید به صورت اصولی از نقش میلگرد در سازه های بتنی استفاده کنید، بهتر است از همان ابتدا، ابعاد میلگرد و قطر استاندارد آن را محاسبه کرده و تعیین کنید. سایز و ابعاد اشتباه، عمر سازه را کاهش داده و استحکام آن را کمتر می‌کند.

نبود تراکم مناسب بتن در اطراف میلگرد

دقت کنید که تراکم بتن در اطراف میلگرد باید به گونه‌ای باشد که هیچگونه هوا یا رطوبت به داخل آن نتواند نفوذ کند. در مواردی که تراکم بتن در اطراف میلگرد، پایین است، استحکام سازه بتنی به علت نفوذ رطوبت و زنگ زدگی میلگرد به شدت کاهش می‌یابد.

تراکم ناصحیح و غیر یکنواخت میلگرد

در مقابل تراکم بتن، تراکم میلگرد نیز اهمیت زیادی دارد. هرچقدر تراکم میلگرد در بتن غیر استاندارد و کم باشد، مقاومت بتن نیز کاهش پیدا می‌کند. البته باید دقت کنید که تراکم میلگرد، نه باید خیلی کم و نه باید خیلی زیاد باشد. تراکم اصولی میلگرد، استحکام بتن را افزایش داده و باعث افزایش قابل توجه انتقال بار می‌شود.

چالش های استفاده از میلگرد در بتن

هرچند نمی‌توان از نقش میلگرد در بتن چشم‌پوشی کرد؛ با این حال، در استفاده از میلگرد، چالش‌های مهمی وجود دارد از جمله:

• زنگ زدگی میلگردها در بلندمدت و کاهش مقاوت کششی میلگرد
• احتمال خوردگی در محیط‌های شیمیایی
• نصب تخصصی و زمان بر با دقت زیاد؛ همچنین خم کردن پیچیده
• نیاز به نیروی متخصص برای استفاده و نصب میلگرد

جمع بندی

در این مقاله به اهمیت نقش میلگرد در بتن و کاربرد انواع میلگرد در قسمتهای مختلف ساختمان پرداختیم. اینکه از کدام نوع میلگرد در بخشهای ساختمان استفاده کنیم نقش موثری در مقاومت سازه خواهد داشت. درصورت انتخاب نادرست سایز میلگرد در بتن و عدم شناخت از کارایی استاندارد میلگرد استقامت سازه نیز تحت تاثیر قرار می گیرد.