انواع روش های برش نبشی

نغمه

انتشار:

1404/03/10

بروزرسانی:

1404/03/14

نحوه برش نبشی یکی از مراحل کلیدی در ساخت سازه‌های فلزی است که مستقیماً بر کیفیت نهایی پروژه تأثیر می‌گذارد. نبشی‌ها به دلیل کاربرد وسیع در صنایع ساختمانی، ماشین‌سازی و تجهیزات صنعتی، نیازمند برش دقیق و اصولی هستند. انتخاب روش مناسب برای برش به عواملی مانند ضخامت، جنس نبشی و شرایط کاری بستگی دارد. روش‌هایی مانند برش دستی، گازی، لیزری و پلاسما هرکدام مزایا و معایب خاص خود را دارند؛ به‌طور مثال، برش لیزری دقت بالایی دارد، در حالی که برش گازی از سرعت بیشتری برخوردار است. این مقاله به بررسی نحوه برش نبشی با روش‌های مختلف پرداخته و نکات فنی، مزایا و محدودیت‌های هر روش را برای انتخاب بهتر در شرایط متنوع پروژه ارائه می‌دهد.

نبشی چیست و چه کاربردهایی دارد؟

نبشی یکی از پرکاربردترین مقاطع فولادی در صنعت ساختمان‌سازی و سازه‌های فلزی است. این مقطع به دو روش اصلی تولید می‌شود: نورد گرم (فابریک) و نورد سرد (پرسی). از نظر ظاهری نیز نبشی‌ها در دو نوع بال مساوی و بال نامساوی در بازار موجود هستند که بسته به نیاز پروژه انتخاب می‌شوند. از نبشی‌ها در ساخت انواع سقف‌های شیروانی، چهارچوب در و پنجره، دکل‌ها، خرپا، پلکان، سقف‌های سبک و پایه‌های ستونی استفاده می‌شود. علاوه بر این، نبشی‌های فلزی نقش مهمی در افزایش استحکام سازه دارند؛ به‌طوری‌که معمولاً برای اتصال تیر به ستون به‌عنوان پشت‌بند یا مهارکننده نیرو به کار می‌روند تا پایداری ساختمان در برابر زلزله تقویت شود.

با توجه به تأثیر قابل توجه قیمت میلگرد بر هزینه‌های ساخت‌و‌ساز، پیشنهاد می‌شود که مشتریان قبل از شروع پروژه‌های خود، تحقیق و مقایسه قیمت‌ها از منابع معتبر را انجام دهند تا بتوانند بهترین انتخاب را در راستای بهینه‌سازی هزینه‌ها داشته باشند.

مقایسه نبشی فابریک و پرسی

پیش از اینکه به بررسی نحوه برش نبشی بپردازیم، قصد داریم تا به مقایسه نبشی فابریک و پرسی بپردازیم. تفاوت اصلی نبشی‌های فابریک و پرسی در روش تولید آن‌هاست. نبشی فابریک با استفاده از فرآیند نورد گرم و تغییر شکل شمش فولادی در دمای بالا ساخته می‌شود. در مقابل، نبشی پرسی با استفاده از ورق فولادی و فرآیند نورد سرد در دستگاه رول‌فرمینگ تولید می‌گردد. نبشی فابریک به دلیل ساختار یکپارچه و پیوسته، از استحکام بالاتری برخوردار است و برای کاربردهای سنگین مناسب‌تر محسوب می‌شود. اما نبشی‌های پرسی به دلیل وزن کمتر و دقت ابعادی، در پروژه‌های سبک یا نیازمند ظرافت بیشتر، گزینه خوبی هستند.

انواع روش برش نبشی چگونه است؟

با توجه به اینکه نبشی در بخش‌های مختلفی از سازه به کار می‌رود، برش دقیق آن از اهمیت بالایی برخوردار است. نحوه برش نبشی به عواملی مانند جنس، ضخامت، ابعاد و نوع کاربرد بستگی دارد. روش‌های مختلفی برای برش نبشی وجود دارد که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. در یک دسته‌بندی کلی، نحوه برش نبشی را می‌توان به دو دسته برش سرد و برش گرم تقسیم کرد که هر یک از این دسته‌بندی‌ها، حالات مختلفی دارند. به همین جهت انتخاب روش مناسب باید با توجه به دقت مورد نیاز، سرعت اجرای کار و تجهیزات در دسترس صورت گیرد. به‌عنوان مثال، برش لیزری برای پروژه‌هایی که نیاز به دقت بالا دارند گزینه مناسبی است، در حالی که برش گازی برای حجم‌های بالای کار و سرعت بالا کاربرد بیشتری دارد.

1- برش نبشی به روش گرم

در روش گرم، برش نبشی از طریق اعمال حرارت بالا انجام می‌شود. نکته کلیدی در این فرآیند این است که دمای اعمال‌شده نباید باعث تغییرات عمده در خواص فیزیکی و شیمیایی فلز شود. این روش دارای مزایایی همچون سرعت بالا، کاهش ضایعات، و بهبود ایمنی به دلیل کاهش پرتاب پلیسه است. البته نسبت به روش سرد، سطح ایمنی پایین‌تری دارد. از معایب برش گرم می‌توان به انتشار بخارات و گازهای مضر که سلامت دستگاه تنفسی را تهدید می‌کنند اشاره کرد. همچنین حرارت بالا ممکن است ساختار فلز در ناحیه برش را تغییر دهد و کیفیت نهایی کار را تحت‌تأثیر قرار دهد. از رایج‌ترین روش‌های برش گرم می‌توان به هوابرش اشاره کرد، که در ادامه شرح داده می‌شود.

· استفاده از هوابرش برای برش نبشی

هوابرش (یا هواگاز) یکی از روش‌های قدیمی و مقرون‌به‌صرفه برای برش نبشی است که با ترکیب گاز و اکسیژن توسط دستگاه مخصوص انجام می‌شود. این روش برای برش فلزاتی با ضخامت بین ۰.۵ تا ۲۵ میلی‌متر کاربرد دارد. در این فرایند، ابتدا شعله‌ای توسط ترکیب گاز و اکسیژن ایجاد می‌شود که فلز را به نقطه ذوب می‌رساند. سپس جریان خالص اکسیژن برای اکسید کردن و بریدن فلز استفاده می‌شود. بخشی از اکسید آهن پس از برش باقی می‌ماند که با سمباده یا ضربات چکش پاک‌سازی می‌شود. از مزایای این روش می‌توان به سرعت بالا، توانایی برش همزمان چند قطعه، هزینه پایین و کاهش ضایعات اشاره کرد. اما ایجاد حرارت زیاد و تغییر در خواص فولاد در محل برش، از معایب آن به شمار می‌آیند.

2- نحوه برش نبشی به روش سرد

در روش سرد، برش در دمای محیط و بدون حرارت مستقیم انجام می‌شود. در این روش، از ابزارهایی مانند گیوتین، قیچی صنعتی یا اره استفاده می‌شود. مزایای این روش شامل دقت بالا، حفظ کامل خواص فلز، ایمنی بیشتر و نبود گازهای مضر است. با این حال، نسبت به روش گرم معمولاً هزینه‌برتر و زمان‌برتر است. از روش‌های رایج در برش سرد، می‌توان به تراشکاری اشاره کرد.

· تراشکاری نبشی

تراشکاری با استفاده از دستگاه‌های دستی، نیمه‌اتوماتیک یا اتوماتیک انجام می‌شود. نوع اتوماتیک به دلیل دقت و سرعت بالا، گزینه مناسبی برای برش‌های دقیق و با حجم زیاد به شمار می‌آید. با وجود این، رعایت کامل اصول ایمنی هنگام استفاده از این دستگاه‌ها ضروری است.

· برش نبشی به روش واترجت

روش واترجت یا برش با فشار بالای آب، یکی از روش‌های دقیق و نسبتا سرد برش فلزات است که در آن از جریان پرفشار آب، گاهی همراه با مواد ساینده، برای برش استفاده می‌شود. این روش به دلیل عدم تولید گرما، خواص متالورژیکی فلز را تغییر نمی‌دهد و از این جهت برای برش دقیق و بدون آسیب به ساختار فلز بسیار مناسب است. در فرآیند واترجت، ابتدا طرح یا نقشه برش به دستگاه داده می‌شود و سپس دستگاه با هدایت جریان پرسرعت آب بر روی قطعه، برش مورد نظر را ایجاد می‌کند. در صورت سخت بودن فلز یا افزایش ضخامت نبشی، معمولاً به آب مواد ساینده‌ای مانند گارنت اضافه می‌شود تا قدرت برش افزایش یابد.

با توجه به اهمیت نبشی در مقاوم‌سازی سازه‌ها و نقش آن در ایمنی پروژه‌ها، روش برش این مقطع فولادی باید با دقت انتخاب شود. دو روش اصلی برای برش نبشی وجود دارد: برش گرم (مانند هوابرش) و برش سرد (مانند تراشکاری). هر یک از این روش‌ها مزایا و معایب خاص خود را دارند و انتخاب مناسب باید بر اساس نیاز پروژه، نوع فلز و شرایط محیطی صورت گیرد. در کنار توجه به نحوه برش نبشی، آگاهی از قیمت نبشی نیز حائز اهمیت است. برای اطلاع از قیمت روز انواع نبشی، می‌توان به وب‌سایت‌های تخصصی مانند آسن آهن مراجعه کرد.

نحوه انتخاب بهترین روش برش برای نبشی‌ها

انتخاب مناسب‌ترین روش برای برش نبشی به عوامل مختلفی بستگی دارد که هر کدام می‌توانند بر کیفیت نهایی، زمان اجرا و هزینه‌های پروژه تأثیر مستقیم داشته باشند. در ادامه به مهم‌ترین فاکتورهایی که باید هنگام انتخاب بین روش‌های برش گرم، برش سرد یا هوابرش در نظر گرفت، اشاره می‌کنیم:

1- نوع فلز و ضخامت آن

پس از اینکه با نحوه برش نبشی آشنا شدیم، نوبت به انتخاب بهترین روش می‌رسدو اولین موردی که در انتخاب تاثیرگذار است، نوع فلز و ضخامت آن است. اگر نبشی مورد نظر از فولاد ضخیم یا آلیاژهای سنگین ساخته شده باشد، استفاده از روش‌هایی مانند هوابرش یا برش با شعله (روش گرم) مناسب‌تر است، چراکه توانایی برش در عمق بیشتر را دارند. در مقابل، نبشی‌هایی با ضخامت کمتر یا ساخته شده از فلزات نازک‌تر را می‌توان با روش سرد مانند استفاده از اره فلکه یا گیوتین برش داد.

2- دقت مورد نیاز

روش‌های برش سرد مانند اره یا گیوتین، دقت بالاتری نسبت به روش‌های گرم دارند و در صورت نیاز به لبه‌های صاف و بدون تغییر شکل، گزینه‌ی بهتری به شمار می‌روند. برش گرم یا هوابرش ممکن است باعث کمی اعوجاج در لبه‌ها شود، اما در کاربردهایی که دقت میلی‌متری اهمیت کمتری دارد، قابل قبول است.

3- حجم تولید

اگر نیاز به برش تعداد زیادی نبشی در زمان محدود دارید، روش برش گرم یا هوابرش به دلیل سرعت بالاتر، گزینه مناسبی خواهد بود. در مقابل، در پروژه‌هایی با تولید محدود یا نیاز به دقت بالا، می‌توان از روش‌های سرد استفاده کرد که در مقایسه، سرعت کمتری دارند ولی کیفیت لبه‌ بهتری ارائه می‌دهند.

4- هزینه‌های عملیاتی

در مبحث نحوه برش نبشی، هزینه‌های عملیاتی نیز باید در نظر گرفته شود. برش سرد به تجهیزات ساده‌تر و ارزان‌تری نیاز دارد و برای کارگاه‌های کوچک یا پروژه‌های سبک، از نظر اقتصادی مقرون‌به‌صرفه‌تر است. در حالی که برش گرم و هوابرش معمولاً به تجهیزات گازی، تنظیمات دقیق‌تر و نیروی متخصص نیاز دارد که ممکن است هزینه‌های جانبی بیشتری به همراه داشته باشد. برای برآورد دقیق هزینه‌های پروژه، اطلاع از قیمت میلگرد هیربد و انتخاب صحیح در نحوه برش نبشی اهمیت زیادی دارد. این دو عامل نقش کلیدی در کیفیت ساخت و مدیریت مالی سازه ایفا می‌کنند.

5- نوع و پیچیدگی برش

برای برش‌های مستقیم و ساده، هر دو روش گرم و سرد قابل استفاده هستند. اما در صورتی که برش نیازمند زوایای خاص یا مقاطع شکسته باشد، معمولاً روش برش گرم یا هوابرش به دلیل انعطاف‌پذیری در حرکت، گزینه بهتری محسوب می‌شود. با این حال، باید دقت شود که در این روش احتمال تغییر شکل لبه وجود دارد.

6- ایمنی و شرایط کاری

برش به روش گرم و هوابرش نیاز به رعایت نکات ایمنی بیشتری دارد، زیرا حرارت بالا و شعله مستقیم در فرآیند نقش دارند. در مقابل، برش سرد مانند استفاده از اره یا گیوتین، محیط ایمن‌تری را برای اپراتور فراهم می‌کند و مناسب فضاهای بسته یا مکان‌هایی با تهویه محدود است.

جمع‌بندی

انتخاب بهترین روش برای نحوه برش نبشی باید با توجه به نیازهای پروژه، نوع فلز، دقت مورد نیاز و هزینه انجام شود. روش‌هایی مانند برش شعله‌ای برای سرعت بالا و حجم زیاد مناسب هستند، در حالی که برش‌های دقیق‌تر نیازمند تکنولوژی‌های پیشرفته‌تری‌اند. در کنار این انتخاب فنی، توجه به قیمت میلگرد درب کارخانه نیز اهمیت زیادی دارد، چراکه میلگرد یکی از مصالح اصلی در ساخت‌وساز است و بر هزینه نهایی پروژه تأثیر مستقیم دارد. برندهایی مانند میلگرد هیربد با کیفیت مناسب و قیمت رقابتی می‌توانند گزینه‌ای مناسب برای خرید باشند. بنابراین، بررسی دقیق قیمت‌ها و انتخاب مصالح از منابع معتبر، به بهینه‌سازی هزینه‌ها و کیفیت اجرای پروژه کمک می‌کند.