مهمترین تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی - مجله آسن

 

زمانی که شما قصد خرید یکی از انواع میلگرد را داشته باشید، یکی از مهم‌ترین مواردی که باید مد نظر قرار دهید مربوط به انتخاب کیفیت میلگرد است. با در اختیار داشتن اطلاعات کامل درباره انواع میلگردها و کاربردشان براحتی می توانید تفاوت بین میلگرد ساختمانی و صنعتی را تشخیص دهید.

میلگرد چیست؟

میلگرد یکی از انواع مقاطع با سطح مقطعی دایره‌ای شکل و توپر است که در ابعاد مختلفی به بازار عرضه می‌شود و برای ساخت این محصول فولادی نیز از روش‌های متنوعی مانند میکروآلیاژی، ترمکس، نورد گرم و سرد استفاده می‌کنند.

میلگرد معمولا با استفاده از فولاد ساخته می‌شود اما در مواردی امکان دارد از مواد اولیه دیگری نیز برای تولید این نوع از مقاطع استفاده کنند که هر کدام می‌تواند کارایی خاصی را ارائه دهد.

تقسیم‌بندی انواع میلگرد

به‌طور معمول از مشخصه‌‌های مختلفی برای تقسیم‌بندی میلگرد کمک گرفته می‌شود که در یک دسته‌بندی کلی با توجه به شکل ظاهری، انواع میلگرد شامل ساده و آجدار است.

دلیل این نام‌گذاری، استفاده از یک استاندارد خاص برای تولید میلگرد است که معمولا در زمان ساخت اگر هیچ‌گونه برجستگی رو بخش خارجی مقطع ایجاد نشود و به‌صورت صاف و صیقلی باشد، با نام ساده شناخته می‌شود و بیشتر کاربرد صنعتی دارد.

این در حالی است که میلگرد آجدار معمولا برجستگی‌هایی با طرح متنوع دارد که به‌واسطه همین آج‌ها می‌تواند با بتن درگیر شود و اتصال محکمی را به‌عنوان یک مصالح ساختمانی ایجاد کند.

از همین رو زمانی که می‌خواهید به اولین تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی اشاره کنید، باید شکل ظاهری آن‌ها را در نظر بگیرید تا وجه تمایز آن‌ها در نوع کاربرد مشخص شود.

میلگرد صنعتی چیست؟

میلگردهای صنعتی به طور معمول فاقد آج هستند و از ویژگی های متفاوتی در مقایسه با نمونه ساختمانی برخوردارند.  کارخانه ها و کارگاه ها بر اساس نوع فعالیت خود می توانند میلگرد صنعتی را به طور سفارشی و متناسب با نوع فعالیت خود سفارش دهند. 

استحکام و مقاومت کششی میلگردهای صنعتی در حدود ۳۶۰ مگاپاسکال بوده و یکی دیگر از ویژگی‌های مهمی که می‌توان برای این مدل در نظر گرفت مربوط به قابلیت فرم‌دهی بالا است.

مهمترین ویژگی آرماتور صنعتی در مقایسه با نمونه های ساختمانی فرم پذیری آن است. از مهمترین کاربرد میلگرد صنعتی می توان به موارد زیر اشاره کرد.

 

• ساخت اتصالات صنعتی مختلف، تولید انواع پیچ و مهره و…
• ساخت قطعات مختلف در صنعت خودروسازی.
• تولید ابزار آلات، ماشین آلات و تجهیزات مختلف کشاورزی.

 

 

کاربرد میلگرد صنعتی

با توجه به اینکه می‌توان گفت تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی به نوع کاربرد آن‌ها بستگی دارد، باید این را در نظر داشته باشید که از مدل‌هایی با گرید A1 برای خودروسازی، تولید مهمات و اتصالات کشاورزی استفاده می‌کنند.

البته نکته حائز اهمیت درباره میلگردهای صنعتی این است که با توجه به ترکیبات شیمیایی و جنس می‌توان از انواع این مدل برای کاربردهای متنوعی استفاده کرد که عبارت‌اند از:

• میلگردهای ساخته‌شده از کربن برای ساخت توری‌های فلزی و سیم ‌خاردار
• میلگردهای فولادی نرم برای ساخت کلاف
• مدل‌های ساخته‌شده از فولاد ضد زنگ برای استفاده در محیط‌های مرطوب

میلگرد ساختمانی

در میان انواع مختلف میلگردهای ساختمانی معمولا مدل‌هایی با گرید A2 و A3 به‌دلیل اینکه قیمت مناسب و کارایی مطلوبی دارند، به مقدار بیشتری برای تکمیل سازه‌های بتنی به‌کار می‌روند.

روی بدنه میلگردهای ساختمانی شیارها و آج هایی بصورب مورب و ناموزون نقش بسته است. دلیل وجود این شیارها جلوگیری از لغزش آرماتور در درون بتن به هنگام بروز فشارهای ناگهانی بر اثر زلزله است. میلگردهای آجدار با انواع گرید A2، A3 و A4 که برجستگی‌هایی با اشکال متنوع مانند مرکب، مارپیچ و جناغی بر روی آن‌ها ایجاد می‌شود در گروه مقاطع پرکاربرد در حوزه ساختمانی قرار می‌گیرند.

 

 

کاربرد میلگرد ساختمانی

همان‌طور که از نام این مدل مشخص است به‌طور معمول از میلگردهای آجدار برای اجرای بخش‌های مختلف یک سازه مانند فونداسیون و ستون استفاده می‌شود که با شکل‌های خاصی به‌کار می‌رود.

بتن به‌اندازه‌ای مقاومت ندارد که در برابر فشارهای واردشده به سازه ایستادگی کند و درصورتی‌که به تنهایی مورد استفاده قرار گیرد استحکام سازه را کاهش می‌دهد و به راحتی می‌شکند به همین خاطر از میلگردهای آجدار برای رفع این مشکل استفاده می‌کنند.

انواع میلگرد ساختمانی

در ادامه به انواع میلگردهای ساختمانی اشاره می کنیم.

1. میلگرد راستا

از میلگردهای راستا جهت افزایش مقاومت بتن ستون ها، تیرها و پی ساختمان استفاده می شود. میلگرد راستا در شاخه های بلند تولید و به فروش می رسد. به همین دلیل این نوع آرماتور به نام راستا شناخته می شود.

2. میلگرد خاموت

همانطور که پیشتر به آن اشاره شد، بیشترین کاربرد میلگردهای ساختمانی در مسلح کردن بتن ستون ها و فونداسیون بنا است. برای این کار از میلگرد های کوچکتر به نام خاموت برای مهار میلگردهای راستا استفاده می شود. خاموت از خم شدن افقی میلگردها جلوگیری می کند.

3. میلگرد سنجاقی

میلگردهای سنجاقی در حقیقت همان میلگردهای خاموت باز شده هستند. از این نوع میلگرد جهت اتصال میلگرد راستا و افزایش مقاومت میلگردهای خاموت استفاده می شود.

4. میلگرد خرک

در برخی مواقع در ساخت فونداسیون بنا علاوه بر میلگردهای راستا از دو ردیف میلگرد افقی جهت افزایش مقاومت سازه استفاده می شود. این نوع میلگردها خرک نام دارند.

5. میلگرد رکابی

برای ساخت دیوارهای بتنی در ساختمان سازی از یک سری میلگردهای افقی و عمودی جهت افزایش مقاومت بتن استفاده می شود. این نوع آرماتور را به اصطلاح میلگرد رکابی می نامند.

6. میلگرد ادکا

از میلگرد اتکا در قسمت تکیه گاه تیرهای ساختمانی استفاده می شود. این نوع آرماتور میزان تحمل نیروی برشی تیرآهن را تا حد زیادی افزایش می دهد.

 

6 تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی 

یکی از پرمصرف ترین مقاطع فولادی میلگردها هستند که در هر نوع سازه ای چه فلزی و چه بتنی مورد استفاده قرار می گیرند. میلگرد در ابعاد و اشکال مختلف، برای مصارف گوناگون مورد استفاده قرار می گیرد. از این رو تنوع آن بسیار زیاد است. استفاده از این محصول تنها به مصارف ساختمان سازی محدود نمی شود و در سایر صنایع مورد استفاده قرار می گیرد. به طور کلی میلگردهای موجود به دو نوع ساختمانی و صنعتی تقسیم می شوند. تفاوت میلگرد ساختمانی و صنعتی در شکل ظاهری، سایز، خواص مکانیکی، ترکیب شیمیایی و... است. همین تفاوت ها موجب ایجاد تمایز در کاربری و قیمت میلگرد شده است. بر خلاف تصور عامه نه تنها کاربرد میلگرد به ساختان سازی محدود نمی شود بلکه در بسیاری از صنایه مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده از فولاد ساختمانی جایگاه خاصی در ساخت و ساز پیدا کرده است. همین موضوع ما را بر آن داشت که به صورت جزئی تر به بررسی تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی بپردازیم. در ادامه  سای وجه تمایز این دو نوع میلگرد را شرح می دهیم.

 

1. از نظر شکل ظاهری

بدیهی ترین تفاوت میلگرد ساختمانی و صنعتی در شکل ظاهری است. از نظر ظاهری میلگردها به دو دسته ی کلی آجدار و بدون آج تقسیم می شوند. نوع بدون آج هیچگونه برآمدگی بر روی سطح خود ندارد و کاملا صاف و یکدست است. از طرف دیگر سطح میلگرد آجدار پر از ناهمواری و برجستگی است. با توجه به استاندارد روسی، میلگردها از نظر مقاومت به چهار دسته A1، A2، A3 و A4 تقسیم می شوند. این دسته بندی نشان دهنده ی مقاومت مکانیکی هر کدام از انواع میلگرد ها است.

نوع A1 در مقایسه با نمونه های دیگر از کربن بیشتری برخوردار است و هر چه رتبه آن افزایش یابد از میزان کربن موجود در ساختار آرماتور کاسته می شود. میزان کربن موجود در ساختار میلگرد در رابطه عکس با میزان مقاومت آن است. به زبان ساده تر هرچه کربن موجود در میلگرد کاهش یابد مقاومت آن افزایش می یابد. با توجه به این موضوع میلگرد نوع A1 از مقاومت کمتری نسبت به سایر مدل ها برخوردار است و نوع A4 بیشترین مقاومت را دارا می باشد. از میلگرد آجدار و ساده در هر دو حوزه ساختمان سازی و صنایع استفاده می شود. اما نوع بدون آج و ساده بیشتر در صنایع کاربرد دارد و میلگرد آجدار در ساختمان سازی پر مصرف تر است. در استاندارد یاد شده نوع A1 میلگرد به آرماتور های ساده و بدون آج اطلاق می شود. سایر دسته ها در گروه آجدار قرار می گیرند و برای مقاوم سازی بتن در ساختمان سازی استفاده می شوند.

 

 

2. تفاوت از نظر اندازه

قطر میلگرد به‌عنوان یکی از مشخصه‌های مهم برای بیان فرق میلگرد صنعتی و ساختمانی مد نظر قرار می‌گیرد و باید بدانید که ارتباط مستقیمی بین سایز و وزن وجود دارد.

برای استفاده از میلگردهای ساختمانی معمولا از مدل‌هایی با سایز ۸ تا ۳۲ میلی‌متر استفاده می‌کنند اما در رابطه با کاربردهای صنعتی میلگردها از قطر ۶ تا ۴۰ میلی‌متر به‌کار می‌رود.

 

3. تفاوت از نظر خواص مکانیکی

 

تمایز در آلیاژ مورد استفاده در میلگردها موجب ایجاد تفاوت در خواص مکانیکی میلگردها می شود. میلگردی که در عملیات های ساخت و ساز مورد استفاده قرار می گیرد باید توانایی تحمل فشار های بسیار زیاد را داشته باشد. از این رو مقاومت در برابر کشش و خمش اهمیت بسیار زیادی دارد. از سوی دیگر میلگرد مورد استفاده در صنایع باید از ویژگی هایی چون استحکام، انعطاف پذیری، قابلیت خمش و ماشین کاری برخوردار باشد. با این اوصاف می توان تفاوت میلگرد ساختمانی و صنعتی از نظر خواص فیزیکی را مهم ترین وجه تمایز دانست.

اگر بخواهیم تفاوت میلگرد A1,A2,A3 و A4 را براساس خواص مکانیکی با یکدیگر مقایسه کنیم باید گفت که میلگردهای صنعتی برای ساخت قطعاتی مورد استفاده قرار می‌گیرند که نیاز به انعطاف‌پذیری بیشتری دارند.

این در حالی است که معمولا میلگردهای ساختمانی باید استحکام و سختی بیشتری داشته باشند تا بتوانند در برابر شکست‌های ناگهانی در زمان واردشدن فشارهای ناشی از زلزله مقاومت خوبی از خود نشان دهند.

 

4. تفاوت از نظر ترکیبات شیمیایی

تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی از نظر ترکیبات شیمیایی بیشتر مربوط به مقدار کربن است که تعیین‌کننده میزان سختی این محصولات خواهد بود که در مدل‌های صنعتی مقدار کم‌تری به‌کار می‌رود.

از سوی دیگر میلگردهای ساختمانی با توجه به نوع گرید درصد مختلفی از کربن را دارند به‌طوری که برای تولید مدل‌های A2 کم‌ترین مقدار از این عنصر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

برای ساخت میلگردهای ساختمانی از فولاد ST37 استفاده می‌کنند و انواع عناصر در ترکیبات شیمیایی آن‌ها نیز شامل فسفر، سیلیسیم، گوگرد، منگنز و کربن است و برای میلگردهای صنعتی شامل کروم، وانادیوم، مولیبدن و نیکل می‌شود.

 

5. تفاوت از نظر قابلیت جوش پذیری

به طور معمول میلگردهای ساختمانی با استفاده از جوش سرد به یکدیگر متصل می شوند. سطح ناهموار این نوع آرماتور موجب کاهش قابلیت جوش پذیری می گردد. همانطور که میدانید جوش پرکاربرد ترین نوع اتصال برای فلزات است. قطعات فلزی برای اتصال بهتر باید از سطح صاف و بدون ناهمواری برخوردار باشند. همین موضوع موجب شده که میلگرد صنعتی برای انجام جوشکاری بسیار مناسب به نظر برسد.

 

6. تفاوت از نظر قیمت

ازدیگر تفاوتهای این دو مقطع می‌توان به قیمت آنها نیز اشاره کرد. بر همین اساس میلگردهای ساده که کاربرد صنعتی دارند به‌دلیل استفاده از مواد اولیه مرغوب هزینه بیشتری را به خریدار تحمیل می‌کنند.

یکی دیگر از دلایلی که باعث افزایش قیمت میلگرد صنعتی می‌شود به‌دلیل تنوع کاربرد این محصول در صنایع مختلف است و هزینه نهایی میلگردهای ساختمانی نیز با توجه به سایز و گرید آنها مشخص می‌شود.

7. خرید میلگرد مقرون به صرفه

حال که تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی را می‌دانید باید این را هم در نظر بگیرید که در زمان نیاز به هر نوع مقاطع باید به یکی از مراکز معتبر برای خرید مراجعه کنید که قیمت مناسبی داشته باشد.

شرکت آسن یکی از عرضه‌کنندگان معتبر انواع مختلف میلگرد است که شما می‌توانید برای مصارف صنعتی و ساختمانی یکی از نمونه‌های مناسب را با قیمت به‌صرفه و اقتصادی خریداری کنید.

 

 

 

جمع بندی

در این فرصت کوتاه در زمینه تفاوت میلگرد ساختمانی و صنعتی به بحث نشستیم و نکات مختلفی را ارائه نمودیم. به طور خلاصه و مختصر تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی در ترکیبات شیمیایی، قطر و اندازه، خواص فیزیکی و مکانیکی، شکل ظاهری، کاربرد و جوش پذیری است. مهمترین تفاوت این دو محصول خواص مکانیکی است. آرماتور مورد استفاده در صنایع باید قابلیت شکل پذیری داشته باشد. این در حالی است که آرماتور های ساختمانی باید در برابر کشش و خمش از خود مقاومت نشان دهند.

سوالات متداول

میلگرد ساختمانی چیست؟

برای مسلح‌سازی بتن در سازه از میلگردهای آجدار استفاده می‌کنند که با نام ساختمانی معروف هستند.

تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی از نظر جوش‌پذیری چگونه است؟

میلگردهای ساده و صنعتی به‌دلیل برخورداری از سطح صاف و صیقلی، امکان جوشکاری بهتری نسبت به نمونه‌های ساختمانی دارند.

قیمت کدام یک از میلگردهای صنعتی و ساختمانی بیشتر است؟

میلگردهای صنعتی معمولا قیمت بیشتری دارند.

کاربرد میلگردهای صنعتی چیست؟

 

برای ساخت تجهیزات کشاورزی، قطعات خودرو و اتصالات صنعتی از میلگردهای ساده استفاده می‌شود.