مقدار میلگرد لازم در ساختمان یک، دو، سه و چهار طبقه

قبل از شروع تمامی پروژه‌های عمرانی، لازم است ابتدا مصالح مورد نیاز به طور دقیق فراهم شود تا در میانه کار با کمبود یا پایان مصالح ساختمانی مواجه نشویم. مقدار میلگرد لازم در ساختمان بتنی را عواملی همچون نوع میلگرد، متراژ و تعداد طبقات ساختمان تعیین می‌کنند. در این مطلب از مجله آسن قصد داریم تا میزان میلگرد مصرفی در ساختمان‌های یک تا چهار طبقه و عواملی که تعیین‌کننده مقدار میلگرد در هر کدام از این سازه‌ها هستند را مورد بررسی قرار دهیم.

محاسبه تقریبی کلیه مقاطع فولادی در ساخت ساختمان

یکی از عوامل مقاوم‌سازی ساختمان، استفاده از المان‌‌های مناسب در سازه است. فولاد، یکی از رایج‌ترین این مصالح است که به دلیل خواص مکانیکی بالایی که دارد، قادر است بارهای زیادی را تحمل کند. این ماده پرکاربرد، قابلیت شکل‌پذیری و اتصال سریع و آسان نیز دارد، به همین دلیل در انواع سازه‌های مختلف مانند ساختمان‌های مسکونی، تجاری و صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

برای محاسبه تقریبی مقاطع فولادی، ابتدا باید مساحت سطح سازه و نوع بارهای وارده بر ساختمان را در نظر گرفت. سپس این اعداد و ارقام را با جداول و استانداردهای مربوط به طراحی سازه‌ها مطابقت داد.

برای مثال، فرض کنید می‌خواهیم ساختمانی چهار طبقه طراحی کنیم. با توجه به مساحت ساختمان و بارهای محاسبه شده، می‌توان مقدار میلگرد لازم برای ساختمان چهار طبقه را تخمین زد.

 

برآورد تخمینی میلگرد مورد نیاز در اجرای سقف و ستون

 

بسته به نوع سازه (بتنی یا فلزی)، مقدار میلگرد مصرفی در ساختمان برآورد می‌شود. اسکلت بتنی، از ستون‌ها و دال‌های بتنی تشکیل می‌شود که با میلگرد تقویت می‌شوند. به طور معمول برای هر ستون بتنی، بین ۱۲ تا ۱۸ کیلوگرم میلگرد لازم است. البته این مقدار بسته به ارتفاع و ضخامت ستون می‌تواند متفاوت باشد.

در سقف‌هایی که از نوع دال دو طرفه هستند، مقدار میلگرد مصرفی نیز بیش‌تر خواهد بود. برای این نوع سقف، حدوداً ۶۰ تا ۸۵ کیلوگرم در هر مترمربع میلگرد نیاز است. در سقف‌های از نوع کامپوزیت که ترکیبی از بتن و فولاد است، ۸ تا ۱۲ کیلوگرم میلگرد به ازای هر مترمربع نیاز است.

سقف‌های تیرچه بتنی و دال دوپوش دو نوع سقف متفاوت هستند که به مقدار مختلفی از میلگرد یا آرماتور نیاز دارند. برای سقف‌های دال دوپوش، ۱۰ تا ۱۶ کیلوگرم میلگرد در هر مترمربع نیاز است؛ اما برای سقف‌های تیرچه بتنی تنها ۵ تا ۷ کیلوگرم میلگرد در هر مترمربع کفایت می‌کند. با این حساب می‌توان گفت که در سقف تیرچه بتنی به دلیل این که میلگرد کمتری مصرف می‌شود، از نظر اقتصادی مقرون‌به‌صرفه‌تر است.

 

عوامل مؤثر بر تعیین میلگرد مورد نیاز برای ساختمان

مقدار میلگرد لازم در ساختمان بتنی بسیار حائز اهمیت است. عوامل متعددی در محاسبه میلگرد فوندانسیون نقش دارند که شامل موارد زیر می‌شوند:

·        نوع سقف: از آنجا که سقف‌هایی مانند سقف‌ دال بتنی، فونداسیون قوی‌تری دارند، میلگرد بیشتری نیز مصرف می‌کنند.

·        نوع ساختمان: سازه‌هایی که پیچیدگی و طراحی‌های متنوعی دارند، به میلگرد بیش‌تری هم نیاز خواهند داشت.

·        ارتفاع سقف: هر چقدر ارتفاع سقف‌ بیش‌تر باشد، به میلگردهایی با قطر بیش‌تر و بزرگ‌تری نیاز است.

·        فاصله بین دو ستون: به هر میزان که طول دهانه سازه بیش‌تر باشد، مقدار میلگرد بیش‌تری نیز مصرف می‌شود.

·        نوع خاک: خاک‌های ضعیف در مقایسه با خاک‌های مرغوب به میلگرد بیشتری برای مقاومت فوندانسیون نیاز دارند.

 

محاسبه میلگرد برای ساختمان یک طبقه

به طور کلی، میزان میلگرد مصرفی در سازه‌های مختلف متفاوت است. میلگردهایی که در ساختمان‌های یک طبقه به کار می‌روند، از نوع میلگرد سایز ۱۶ یا ۱۸ هستند. تعداد میلگردهای مورد نیاز برای این ساختمان به صورت مربعی و در هر طرف ۸ میلگرد جای می‌گیرند. در سازه‌های فلزی، میزان میلگرد مورد نیاز در هر مترمربع به نوع مهاربندی آن بستگی دارد. در این روش بین ۴۵ تا ۶۵ کیلوگرم میلگرد نیاز است. در این سازه اگر از قاب خمشی استفاده شود، این مقدار به ۶۵ تا ۹۰ کیلوگرم افزایش می‌یابد.

 

عمق فوندانسیون= سانتی‌متر ۲۰ + ( تعداد طبقات* ۱۰)

 

در مقابل، در سازه‌های با اسکلت بتنی اگر از دیوار برشی استفاده شود، بین ۳۵ تا ۴۵ کیلوگرم میلگرد برای هر مترمربع لازم است.

 

محاسبه میلگرد برای ساختمان دو طبقه

 

میزان میلگرد مصرفی در ساختمان دو طبقه، بین ۴۰ تا ۴۳ کیلوگرم میلگرد نیاز است. برای ستون این ساختمان‌‌ها، ۱۲ تا ۱۸ و برای سقف تیرچه به ۵ تا ۷ کیلوگرم میلگرد نیاز است. مقدار میلگرد مورد نیاز برای ساختمان دو طبقه مشابه ساختمان یک طبقه محاسبه می‌شود. با این تفاوت که تمامی اعداد به دست‌آمده را باید دو برابر کرد و سپس در فرمول زیر جایگزین کرد. سایز میلگردهای طولی در این سازه ۱۴، ۱۶ و ۱۸ است.

در این فرمول WT معادل وزن کل میلگرد ساختمان و W1، W2 و W3 نیز به ترتیب نماینده وزن کل میلگرد، سقف و فونداسیون هستند.

WT={(W1 + W2)} * A + W3

 

محاسبه میلگرد برای ساختمان سه طبقه

 

در ساختمان‌های سه طبقه، بهتر است از میلگردهایی با سایز ۱۴، ۱۶ و ۲۰ استفاده کنیم. زیرا تعداد طبقات در این سازه بیش‌تر است و باید وزن زیادی را تحمل کند. این میلگردها در شکل‌های مختلفی مانند مربع، مستطیل یا دایره، در سطح مقطع ستون قرار می‌گیرند. میلگردهای سایز ۱۶ برای ستون‌های سازه سه طبقه بسیار مناسب هستند.

 

تعداد میلگرد در هر ستون ساختمان سه طبقه به نوع سقف، متراژ و مقاومت فشاری بتن بستگی دارد. برای یک ساختمان سه طبقه مسکونی با ارتفاع ۳ متر به ۴ تا ۶ میلگرد با قطر معینی نیاز است. در حالی که برای ساختمان با ارتفاع بیش‌تر، تعداد میلگردها افزایش می‌یابد.

 

محاسبه میلگرد برای ساختمان چهار طبقه

 

در ساختمان‌های ۴ طبقه از میلگردهای سنگین‌وزنی با سایز ۲۵ میلی‌متر استفاده می‌کنند. این مقدار برای طبقات اول، دوم و سوم کمتر خواهد بود. به عنوان مثال، سایز ۱۴ تا ۲۰ گزینه مناسبی هستند. در محاسبه مقدار میلگرد لازم برای ساختمان چهار طبقه علاوه بر ستون، میلگرد تیترها را هم باید در نظر گرفت. به طور معمول، سایز ۱۴ تا ۲۰ برای تیرهای ساختمان چهار طبقه مناسب هستند. برای مثال در ساختمان چهار طبقه با زیربنا ۴۰۰ مترمربع، حدوداً ۱۶ تن میلگرد مورد نیاز است.

 

سوالات متداول

 

1-    به طور متوسط برای هر ستون بتنی چقدر میلگرد نیاز است؟

 

به طور متوسط بین 12 تا 18 کیلوگرم میلگرد برای هر ستون نیاز است.

 

2-    مقدار میلگرد موردنیاز برای ساختمان به چه عواملی بستگی دارد؟

 

مقدار میلگرد موردنیاز برای ساختمان به عواملی مانند نوع سقف، نوع ساختمان، ارتفاع سقف، نوع خاک و غیره بستگی دارد.

 

3-    برای محاسبه تقریبی مقاطع فولادی به چه مواردی باید توجه کرد؟

 

باید مساحت سطح سازه و نوع بارهای وارده به ساختمان را بررسی کنیم.