میلگرد سنجاقی چیست + انواع میلگرد سنجاقی و کاربرد آنها

 

یکی از کاربردی‌ترین انواع میلگرد در ساختمان‌سازی، «میلگرد سنجاقی» یا «قلاب دوخت» است. این میلگرد، تأثیر شگفت‌انگیزی در مقاومت برشی ساختمان دارد و طول عمر بنا را فزایش می‌دهد. از انواع میلگرد سنجاقی در ستونهای بتنی استفاده می‌شود. می‌توان گفت این میلگرد، یک نوع آرماتور عرضی است که دارای شمایل قلابی شکل است. برای بکار گیری از این نوع میلگرد، باید استانداردها و مقررات ملی ساختمان خصوصا مبحث 9 مقررات ملی ساختمان مورد مطالعه قرار گیرد. در این مقاله، به معرفی انواع میلگرد سنجاقی، کاربرد، مزایا و معایب آنها خواهیم پرداخت؛ با ما همراه باشید.

میلگرد سنجاقی چیست؟

به زبان ساده، به میلگردهای خم شده که شبیه قلاب هستند، میلگرد سنجاقی (Link/Splice reinforcement) گفته می‌شود. از این میلگردهای فولادی به عنوان یک اتصال‌دهنده یا پیوند دهنده بین بتن و میلگردهای سازه استفاده می‌شود. ساختار این میلگرد از دو سمت خم شده و به صورت عرضی برای محکم کردن میلگردهای طولی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به همین دلیل، با وجود آن در سازه، مقاومت در برابر نیروهای برشی تا حد زیادی بهبود پیدا می‌کند. زاویه خم در دو انتهای میلگرد سنجاقی بسته به نوع آن متفاوت خواهد بود. به میلگرد سنجاقی، دوخت ستون نیز گفته می‌شود.

 

 

از میلگرد سنجاقی در دیوار، ستون و غیره برای مقاومت در برابر نیروهای خمشی استفاده می‌شود. تعداد و فاصله  این میلگرد‌ها براساس طرح محاسباتی سازه مشخص می‌شود. میلگرد سنجاقی باید به صورت جفت و عمود بر میلگرد طولی نصب شده و با سیم مفتول به آن متصل شود تا پوشش کامل و مقاومت مناسب را ایجاد کند.

اشکال آرماتورسنجاقی

جهت افزایش مقاومت سازه های بتنی از یکی از انواع میلگرد تقویتی در اشکال مختلف استفاده می شود. انواع میلگرد سنجاقی، به سه شکل مختلف تولید می شوند که از نظر کاربرد نیز با یکدیگر متفاوند:

 

1. آرماتور سنجاقی با خم استاندارد

در حالت اول میلگرد سنجاقی، در دو سر آرماتور، به اندازه 90 درجه خم می شود. این نوع خم برای مقاومت در برابر زلزله مناسب نیست؛ چون خم 90 درجه فقط یک لایه بتن را پشت سر دارد و می‌تواند آن را شکسته و از اتصال با آرماتورهای طولی ستون جدا شود. 

در حالی که در قلاب 135 درجه لرزه‌ای، سنجاقی به داخل مقطع خم می‌شود و با آرماتور ارتباط بهتری دارد و همچنین بتن بیشتری اطرافش قرار دارد که نیاز به نیروی بالاتری برای تخریب آن دارد.

2. آرماتور سنجاقی با خم نیمه استاندارد

 

در این حالت، یک طرف میلگرد خم 90 درجه و طرف دیگر 135 درجه خم می شود. این نوع خم رایج‌تر است چون اجرای آن راحت‌تر است، ولی باید مراقب باشید که سنجاقی‌ها در سطوح مختلف به صورت متناوب چرخیده باشند و تمام قلاب‌های 90 درجه در یک جهت نباشند.

3. آرماتور سنجاقی با خم دو طرف 135 درجه

در شکل سوم از انواع میلگرد سنجاقی مانند میلگرد 8، دو سمت آرماتور،  135 درجه خم می شود. هرچند این نوع خم از نظر لرزه‌ای بسیار مطلوب بنظر می‌رسد ولی اجرای آن دشوار است و معمولا مجریان کار، تمایل ندارند که از آن برای پیوستگی آرماتورهای طولی ستون استفاده کنند. این نوع سنجاقی عمدتا در سقف‌ها کاربرد دارد و مش پایین را به مش بالا متصل می‌کند.

قطر آرماتور سنجاقی

برای ساخت آرماتور سنجاقی از میلگرد 8 و 10 از نوع آجدار و گرید A2 استفاده می شود. با توجه به سایز میلگرد مورد استفاده در سازه، نوع، فاصله و تعداد میلگرد نیز متفاوت خواهد بود. انتخاب سایز و نوع میلگرد در قیمت پروژه نیز تاثیر گذار خواهد بود. به عنوان مثال قیمت میلگرد 10 از میلگرد 12 ارزانتر است.

کاربردهای میلگرد سنجاقی

از جمله کاربردهای انواع میلگرد سنجاقی، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ستون بتنی: با هدف افزایش استحکام ستون بتنی و نگهداشتن میلگردهای طولی
• دیوار برشی: برای افزایش مقاومت برشی دیوار
• فونداسیون: استفاده از میلگرد سنجاقی در فونداسیون با هدف افزایش استحکام و طول عمر
• پل‌سازی، سدسازی، ساخت سازه‌های مرتفع و آسمان خراش

 

 

تفاوت میلگرد سنجاقی و خاموت

در کنار میلگرد سنجاقی، نوع دیگری از آرماتور عرضی به نام «خاموت» نیز در سازه‌ها استفاده می‌شود. خاموت‌ها، نوعی آرماتور فولادی هستند که در دور میلگردهای اصلی بصورت عمودی قرار می‌گیرند و با آرماتورهای عرضی اتصال پیدا می‌کنند. این میلگردها برخلاف نوع سنجاقی، به شکل مربعی در ستون استفاده می‌شوند و نقش اصلی آنها، در هنگام زلزله و افزایش مقاومت در برابر نیروهای کششی است.

خاموت‌ها که خم آن‌ها معمولا ۹۰ یا ۴۵ درجه است، جلوگیری از تغییر شکل عرضی هسته‌ بتن را بر عهده دارند و سبب افزایش استحکام ستون بتنی می‌شوند. این آرماتورها به شکل‌های مختلف مانند مربع یا مستطیل، U، دایره، چندضلعی و... تولید شده و در سازه‌ها به صورت باز یا بسته استفاده می‌شوند.

 

مزایا و معایب استفاده از آرماتور سنجاقی درساختمان سازی

 

 

انواع میلگرد سنجاقی، دارای ویژگی‌های مثبت و منفی مخصوصی هستند که در این بخش به آنها خواهیم پرداخت. از جمله مزایای این میلگردها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ساختار قلاب‌ها در این میلگردها باعث می‌شود که میلگردهای طولی در جایگاه صحیح خود قرار گیرند.
• ساختار ساده میلگرد سنجاقی که نصب آن را ساده کرده است و به دانش خاصی نیاز ندارد.
• وزن و حجم کم آن، که امکان استفاده از آن را در هر نقطه از پروژه فراهم می‌کند.

اما میلگرد سنجاقی همچنین دارای برخی نقص‌ها و محدودیت‌هایی نسبت به میلگردهای عادی است که عبارتند از:

• کاربرد فقط برای مقطع‌های کوچک‌تر از 12 میل و برای قطرهای بزرگ‌تر از آن
• تنها باید زیر نظر نیروی خیلی ماهر انجام شود؛ زیرا فاصله‌ها و روش نصب در کار بسیار حساس است.
• محاسبات دقيق در تعيين ابعاد خم‌ها و زواياي قلاب‌ها
• پيش ساخت بودن ميلگردها؛ اگر ابعاد پيش ساخت شده با ستون‌های پروژه منطبق نباشد، نصب آن‌ها دشوار خواهد شد.

با توجه با این موارد، اگر به دنبال خرید میلگرد سنجاقی هستید، بهتر است در کنار مزایا و معایب آن، نرخ قیمت منطقی میلگردها در بازار را بشناسید. شما می‌توانید با مراجعه به وبسایت آسن، از آخرین قیمت میلگرد باخبر شوید.

اهمیت میلگرد سنجاقی در سازه 

 انواع میلگرد سنجاقی، با وجود ابعاد کوچک خود، نقش مهمی در اتصال و تثبیت آرماتورهای بزرگ‌تر دارند. برای بهره‌برداری صحیح از میلگرد سنجاقی، باید به استانداردهای ملی و بین‌المللی ساختمان توجه کنید. در غیر این صورت، ممکن است خسارات جدی به سازه‌های بتنی وارد شود. شما چه نظری در مورد کاربرد میلگرد سنجاقی و جایگاه آن در صنعت ساختمان دارید؟ آیا در پروژه‌های خود از آرماتورهای سنجاقی یا مشابه آن استفاده کرده‌اید؟ نظرات خود را برای ما ارسال کنید.